Padişahlar meclisinin mumu (aydınlatan) Sultan Mahmut Gazne’den kalkıp Hintlilerle savaşa gitti.
Hintlilerin pek kalabalık olan ordularını görünce sıkıldı, şaşırdı.
O adil padişah, adakta bulundu;
Eğer dedi, bu askeri alt edersem,
Elde edeceğim bütün ganimetleri, hep birden yoksullara dağıtayım.
Nihayet galip geldi.
Sayısız ganimetler elde etti.
Elde edilen ganimetlerin bir cüzü bile yüzlerce hâkimin kıyas edemeyeceği kadar ağır ve değerliydi!
Sayıya sığmaz ganimetler elde ettiler, o yüzü karalar da bozulup kırıldı, tamamıyla mağlup oldular.
Padişah, derhal adamlardan birini çağırıp dedi ki:
Bu ganimetleri yoksullara dağıt.
Çünkü savaştan önce Tanrı’ya adakta bulundum.
Şimdi adağımı yerine getirmem lazım.
Herkes, “Bunca mal, bunca altın, değer bilmez bir yoksula verilir mi?
Ya askere ver, memnun olsun, savaşa büsbütün hazırlansın, düşmana kinlensin…
Yahut da emret, hazineye götürsünler” dedi.
Padişah tereddüde düştü, düşünceye daldı.
Adağımı yerine getirip yoksullara mı dağıttırayım,
Yoksa dediklerini mi yapayım diye bu iki fikrin arasında şaşırdı kaldı.
Ebülhuseyn derler zeki bir meczup vardı.
O sırada ordunun içinden geçiyordu.
Padişah uzaktan onu görünce,
Hah...
Dedi, şu meczubu yanıma getireyim.
Ona sorayım, ne derse yapayım.
Çünkü o, ne asker tanır, ne padişah.
Söyleyeceği sözü garazsız (tarafsız) söyler!
Padişah onu huzuruna çağırdı, vakayı olduğu gibi anlattı.
Meczup dedi ki:
Padişahım, iki işten birini yapmak gerek;
İş böyle düşmüş!
Eğer bir daha Tanrı’ya işin düşmeyecekse merak etme..
Bunların dediklerini yap, adağını düşünme!
Yok…
Bir vakit gelecek de yine ona işin düşecekse utan, dediklerini yapma sakın, adağını yerine getir!
Tanrı, mademki sana yardım etti;
İşini düzdü koştu;
Demek ki kendisine düşeni yaptı.
Sana düşen iş nerde ya?
Niçin vaadini yerine getirmiyorsun?
Nihayet Sultan Mahmut, o ganimetlerin hepsini yoksullara dağıttırdı;
Sonu da adı gibi Mahmut oldu.
********
MANTIK AL- TAYR 2 Feridüddin-i ATTAR İslam klasikleri.
M. E. B. 2172 Çeviren Abdulbaki GÖLPINARLI
( Bu kitabı temin edip evinde bulundurmanı önemle öneririm)
*****
Mahmut: Övülmeye değer işler yapan. Tanrıya hamd eden.
