Şems Hazretleri bir sohbetinde demiştir ki:
Gönül alçaklığından daha iyi bir şey görmedim.
Elinizde bulunanla kanaat ediniz.
Başkalarının elinde bulunan şeyden ümidinizi kesiniz.
Peygamberlerin izzeti (Değeri, kıymeti, yüceliği, ululuğu, kuvveti, kudreti saygınlığı, hürmet edilen olması) peygamberlikte,
Bilginlerin izzeti, tevazuda (Alçak gönüllük göstermede), kanaatte,
Zenginlerin izzeti cömertlikte (Eli açıklıkta),
İbadet edenlerin izzeti de halvettedir. (Yalnızlığa çekilmededir)dedi.
*
Dini iki şeyle koruyun.
1. Cömertlik,
2. İyi huyluluk.
*
Ölümden kaçınılmaz.
*
İnsanın rızkı insandan kaçamaz.
Rızık bölünmüştür. (Miktarı ve şekli önceden belirlenmiştir)
Ecel malum, (Bilinen kaçınılamayan gerçek)
Haris mahrum, (İstediğini, dilediğini elde edemez)
Cimri mezmum, (Beğenilmemiş, kınanmış)
Kıskanç mağmum, (Gamlı, kederli, tasalı, sıkıntılı)
Arif de merhum. (Rahmetli, esirgenmiş ve korunmuş)
*
Tedbirin takdire faydası yoktur.
Kendi ecelinden kurtulamayacak
Ve emeline kavuşamayacak
Ve kendi rızkından geri kalmayacaksın
Ve başkasının rızkını da sana vermeyecekler.
O halde kendi vücudunu niçin öldürüyorsun.
*
Ey insanoğlu:
Zenginlik kanaatte,
Selamet yalnızlıkta,
Serbestlik arzusuzlukla,
Dostluk rağbetsizlikte,
Saadet sabretmektedir.
*
Tamah edene (Doymaza) izzet,
Kanaat edene de illet (Hastalık, sakatlık) yoktur.
*
Hür insan tamahla kul olur.
Kul da kanaat etmekle azat (Kurtulmuş) olur.
***
ARİFLERİN MENKIBELERİ, Şark İslam Klasikleri 29,
Ahmet Eflaki, M.E B. YAYINLARI 489
***
Neler öğrendik:
Kıskançlık.(Sevilmekte ya da kendisiyle ilişkili şeylerde bir başkasının ortaklığına ya da üstün durumda görünmesine dayanamamak)
Alçak gönüllü ol, bir şeyi yeter görüp fazlasını isteme, bir gün öleceğini düşünerek dostlarla, elinden gelirse düşman yüzü hiç görmeden yaşamaya bak.
KANAAT
1. Fakirlikten daha acı bir şey yoksa da sen kısmetine razı ol, bir şeyi yeter görüp fazlasını istemeden geçin.
2. Her yeni günde seher vakti kalk, günahlarına tövbe et.
3. Bu gün eline geçen fırsatlardan faydalanmaya bak.
4. Dostlarının arkasından söyleme, Şeytandan başka kimseye lanet okuma.
5. Allah tan korkusu olmayanı Allah her şeyden korkutur.
6. Elinden gelirse zavallıların dileklerini yerine getir ki Allah da senin muradını versin.
7. Elindeki varlıkların hepsi ödünçtür. İstenmeden geri ver.
8. Senden geri kalacak bir şey varsa acılarındır.
Allah yolunda ne verdinse öz malın odur. Geri kalan ancak canının belasıdır.
Her kim Allah’ın verdiği az şeye razı olursa, dilekleri hayırlısı Allah tarafından takdir edilir.
Dünyaya sevgisini verenler bilmelidir ki dünya sonunda yok olacaktır.
Allah tan zenginlik dilemek uygun değildir. Çünkü zenginlik iman adamına azap ve ıstırap getirir.
Fakirlik ve dervişlik müminin hastalıktan kurtulma, iyi olma yoludur.
Mal ve evlat sana göz nuru ve sevgili ise de mana yönünden düşmanındır.
Yani sıkıntılara, belalara, ayartmalara, azdırmalara, ara bozukluklarına, karışıklara sebep olurlar.
Aşk yolcusuna dünya varlığının faydası yoktur.
Dünya varlığı isteyenlerde; kendini yok edip Allah la birlikte olmak isteği yoktur.
Allah aşkı ile gönlünü temiz ve katışıksız hale getirene bir lokma bir hırka yeter.
Mal artırma sevgisinde olan, mutluluk adamı olan erenlerden uzak yaşarlar.
Allah erenleri canlarını feda ettiler ama söylerken sözü kontrol ederler, ibadetle her işi yoluna korlar, yüzüne baktığı zaman farklılıkların değerlendirmesini yaparlar.
Allah yolunda bütün varlıklarını feda etmezsen san gerekli olan şeyleri nereden elde edebilirsin.
KANAAT VE FAKİRLİK
1. Fakir elbisesi altında her ne kadar yoksul yaşarsa da kendini halka karşı zengin gösterir.
2. Aç oturur, tokluktan dem vurur, düşmanlarına bile dostluk eder.
3. Ne halde olursa olsun ibadet vaktinde yoldaşlarından geri kalmaz.
4. Umutsuzluktan doğan karamsarlığı, elemi, kederi çoktur, ama eli boştur.
5. Fakat terazide ağırdır.
Kendini dervişler bölüğüne teslim et ki, nimet veren Allah seni korusun.
Fakirlerle sohbet ve yoldaşlık edenler cennet sarayına yabancı kalmazlar.
PENDNAME (ÖĞÜT KİTABI)FERİDÜDDİN-İ ATTAR
Çeviren M. Nuri GENÇOSMAN M.E.B 391
*
RAVLİ
