Amacına uygun, basit, açık ve
doğru sözler seçerek ve senin için ne kadar önemli olduğunu ve ihtiyacın
olduğunu belirterek, ön hazırlıktan sonra hazırlık yaptıktan sonra sormalısın.
Duymak istediğini
söylemedikleri zaman olumsuz tepki vermemek için kendini önceden uyarmalısın.
Çünkü soru sorarken asıl
amacın öğrenmek olmalıdır.
Soru sorarken amacın kendini,
sözünü veya davranışını onaylatmak ise bu durumu açıkça ifade etmelisin ve
beklemediğin bir şekilde yorumlanırsa kızmadan bu yanlış gerçekliğin nedenini
anlamaya çalışmalısın.
Kendi isteğine göre cevap
alacağın umuduyla beklenti içinde olmamalısın.
Cevapları aldığın zaman ne
anlama geldiğini anlamak için, başka konulara girmeden sakin bir yere giderek
düşünmek ve gerçeğini anlamaya çalışmak gerekir.
Ne anlama geldiğini
anlayamadıysan soru ve cevabı yazıp sonraki bir zamanda değerlendirmek için
kendine anlayamadım, inşallah ileride anlarım diye kendine zaman tanımalısın.
Soru sorduğun kimse doğru
sözlü olmalı ve bütün çıplaklığı ile açıkça seni eleştirebilmelidir.
Sözleri sert
ve küfürlü olsa da bunu söyleyen kişinin durumun önemini ve verdiği zararı
anlatmak için kullandığını unutup ta kendisini eleştirmeye kalkmamalısın.
O kişi senin için değişik bir
bakışla sana duruma bakmanı sağlamaya çalışıyordur.
Soru bilmediğini öğrenmek
için sorulur.
Soru sormadan önce
bildiklerinin tümünü değersizleştirerek alacağın cevabı değerli bir halde kabul
etmelisin.
Sorunda gizlilik varsa bu
sorunun sır olduğunu ve başka biriyle paylaşılmaya açık olmadığını belirterek, soru
sorduğun kişinin de kabul etmesi halinde açıkça sormalısın.
Çaktırmadan öğreneyim diye
uyanık tavırlara girersen zannetmeler üzerinden yol alacağın için hiçbir zaman
gerçeğe ulaşıp doğru ve kalıcı cevaplara ulaşamazsın.
Sen, öğrenme zevkini olarak,
öğretene de öğretme vermelisin.
Yani çocuğun annesinin
memesinden nasıl açlıkla ve istekle süt emiyorsa o çocuğun hareketlerini örnek
almalısın.
Gurur, kibir, büyüklük taslama, çaktırmadan alma gibi hareketler
sütü akışını keser.
Soru sormadan önce nazik bir
tavır içinde ve sakince bir sorum var, doğru cevabı bulamadım, kendimce
bulduğum cevabı gönlüm kabul etmedi, bana yardım eder misin diye başlamalısın.
Anlaşılmayan bir cevap
aldığın zaman biraz daha açıklamasını istemelisin.
Asla zan etmeyle
değerlendirme yapma.
Başkası adına öğrenmek için
soruyorsan, soruları ve cevapları yaz. Yazdıktan sonra doğru anlamış mıyım diye
cevap verene onaylattır.
Soru ve aldığın cevapta
duygusallık olmamalıdır.
Kişisellik, ilişkilerdeki yansımalar, tepkiler, ön kabuller olmamalıdır, varsa sadece bilgi olarak değerlendirilmelidir.
Yani kendin ile soru
sorduğunu tartmaya kalkmamalısın.
Cevaplarını onaylama
nezaketsizliği yapmamalısın. Memnuniyetini bildirmek doğru olur.
Ey yaren, sorunu bulandıran,
sulandıran, kişiliği bulaştıran tüm kargaşadan öncelikle kurtarmaya
çalışmalısın.
Soru sorduğun sana, konuyla
ilgili soru sorarak konuyu iyi ve derinlemesine anladıktan sonra cevap
vermelidir.
Öğretenin olgun, soru soranın
uygun olduğu zaman amaç verimli bir hale gelir.
Ey yaren! Nasihat için soru
sorulmaz.
Konuştuğun kişi söylemesen de halini anlamıştır da sana yapman
gereken doğru cevapları açıklıyordur.
Özel bir şey istiyorsan bana
nasihat ver diye iste, söylenenler ne kadar acı olsa da hoşça kabul et.
Unutma
ki senin yararın gözetilerek söyleniyordur.
Ey evlat! Yükünü hafiflet ki
rahat yol alasın.
Ben bilirim dersen, o konu sana
ebediyen yük olur.
Bildiklerin şüphesiz doğrudur
ama doğrunun ileri doğruları vardır yani dosdoğruya ulaşamazsan gönlün rahat
edemez, yükünü hafifletmiş olmazsın.
Görev ve sorumluluklarının
sınırını iyice belirle ve bu sınırlar içinde kal ki yükün hafif olsun ki kendi
yolunda yol alasın.
Başkalarının alanlarına
girdikçe, o alandan seni çıkarmak için mücadele hatta savaş edeceklerini
unutma.
Akıl sağlığını korumak için
başkalarının özel alanlarına girmemek gerekir.
Yardım istenirse yardımı
yapıp tekrar kendi alanına çekilmek doğru olur.
Allah ile sevgi bağın oldukça
korkma.
Yalnız Allah’tan kork.
Allah dostlarını bulmaya ve yakınlaşmaya çalış.
Sorularını onlara sor ki Allah’ın beğeneceği davranışları üzerinden cevap
alasın.
Ey yaren isteklerini azalt ki
yükün hafif olsun, anlayanlardan olasın,
Doğru yolu arayana Allah
yardım eder.
Sormadan öğrendiklerin sadece
bilgi olarak kalır.
Doğru kişiye sordukların
etkili olarak uzun müddet yaralı olarak kalır.
Doğru kişilerle yakınlaşmaya
çalış, ancak yük olma, hatta imkânın varsa onun yükünü al da beraberliğin uzun
olsun.
Allah’a emanet olun.
Allah işinizi rast getirsin. Âmin.
Siz de bana dua edin kabul edilecek duaya ihtiyacım var.
Âmin.
*
RAVLİ