28 Mayıs 2023 Pazar

DİVAN-I KEBİR 7-8 CİLT 8730 İNCİ BEYİT

(Mevlâna hazretleri Şems Hazretlerini anlatıyor

8730. Ah şu boşboğaz nefisten (Yerli yersiz hayalle birleşen istekleri söyleyiveren, sır saklamayan, insanı dünya ve ahirete isteklerle bağlayan, hoşlanma duygusu veren, sonuçta pişmanlık oluşturan nefs);

Ah şu arık (Zayıf) aklın (Düşüncenin, anlama ve kavramanın gücünün) elinden.,

Ah usanan (Tekrarlanması, uzun sürmesi dolayısıyla hoşlanmaz veya sıkılır duruma gelen) dosttan;

Ne vakte kadar usanıp duracak bilmem.


Acze düşmüşüm (Çaresiz kalmışım, elimden bir şey gelmiyor) de boyuna çağırıp durduğumu da bilmiyorum, bilsem, edersen bulursun, vebale girersin (Manevi sorumluluk yüklenirsin) diye diye korkuturdum onu.


Bütün sorular da onun, cevaplar da;

Ben rebaba (Gövdesi Hindistan cevizi kabuğundan yapılmış uzun saplı saz) dönmüşüm.,

Boyuna inle diye mızrap (Telli çalgıları çalmaya yarayan, kemik, maden, plastik veya kiraz ağacından yapılan aleti) vurmada, yay çekmede (Telli çalgının tellerine sürterek ses çıkarmada).


O huyu-husu (Yaradılışı, tutum ve davranışı) güzel sevgili, bir soluk kurtuluş sesi çıkarır benden;

Bir soluk da mat oldum (Satranç oyununda yenildim)-gitti der;

Hallerimi (Tutum ve davranışımı) anlatır-durur.


Terazimizi (Ölçülerimizin ayarını yaparsın) düzeltirsin;

Seslerimizi güzelleştirirsin;

Hüzünlerimizi (Üzüntülerimizi) giderirsin;

Gücün pektir (Dayanıklı, güçlü, sağlam) senin.


Aşkla sabır (Olacak ya da gelecek bir şeyi telaş göstermeden bekleme) bir arada olamaz;

Akıl (Düşünme, kavrama, anlama yetisi) feryada (Büyük sıkıntıya, gereksinime, yokluk içinde bulunmaya) yetişemez.


Kendinden geçiş hoş bir ildir (Yurttur) ama kimsenin buyruğu altına girmez.


Yaşayış kervanı geçip gidiyor (Yaşayanlar ölüp gidiyor) ama hiç can sesi de gelmiyor kulağa.


Gül bahçesinin kokusu, güle gel diye çağırıp duruyor seni;

Hiçbir heves gelmiyor mu sana da?


Bil ki içinde bir hoş soluk var;

Bomboş ulusu (Erdemleri bakımdan çok büyük, yüce) olmasa arıdan bal mı ele geçer?

                                  ***

DİVAN-I KEBİR 7 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN HAZIRLAYAN: ABDULBAKİ GÖLPINARLI KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385

                                  ***

Neler öğrendik.

  1. Mevlana Hazretleri hayalle karışmış ihtiyaç bildiren isteklerden, aklın anlamada ve kavramada zayıf kalmasından, devamlı olmayan dostluklardan acı duyduğunu öğrendik.

  2. Mevlana Hazretleri Şems hazretlerinin ayrılığından özlem duyduğunu, onu çağırışından sorumluluk duymaktan da korktuğunu öğrendik.

  3. Mevlana Hazretleri sevdiğini kendi yurduna çağırıp sorumluluk oluşmaması gerektiğini, seven kişinin telli çalgı gibi inlemesi gerektiğini öğrendik.

  4. Telli çalgının sevgilinin sesini soluğunu verdiğini, bu oyunda sevenin yenilmesi gerektiğini öğrendik.

  5. Şems Hazretlerinin gücünün çok kuvvetli olduğunu, Mevlana Hazretleri ölçülerinin, ses ve hitap şeklini düzeltmesini, üzüntüleri gidermesini isteyip beklediğini öğrendik.

  6. Aşkla sabrın bir arada olamayacağını öğrendik.

  7. Feryat edene aklın ulaşamayacağını öğrendik.

  8. Kendinden geçmiş kişinin bulunduğu yerin özgürlük yeri olduğunu, burada hiç kimsenin buyruğu altına girilmediğini öğrendik.

  9. Yaşayış yolcularının içinde canının sesini duyanların olmadığını öğrendik.

  10. Gül bahçesinin kokusu davet olduğunu bilmemiz, istekle, eğilimle bu davete gitmek gerektiğini öğrendik.

                                   *

İşte böyle yaren;

İçimize hoşluk veren insanın; ruhsal olgunluğu olduğunu, ahlakın övdüğü iyi olma, alçak gönüllü, yiğit, doğruluk gibi özellikleri olan kişiden duyabileceğimizi öğrendik, anladık.

                                         *

RAVLİ

Popüler Yayınlar