Doğruyu arayan, doğruyu
gören, ancak doğru görüşleri toplar.
Doğru görüşleri toplayan
doğruları söyler.
Hakikati arayan, tanıyan,
bilen, hakikati söyler.
Bugün gerçekçilik veya
realist diye tanımlanır.
Var olduğu kesin ve açık
olarak bilinendir.
*
Peygamberimiz (Ona salât ve
selam olsun):
“Şeriat bir ağaçtır, tarikat
onun dalları, marifet yaprakları, hakikat de meyveleridir.
Ağaç mevcut olmazsa, dalları,
yaprakları ve meyveleri mevcut olmaz”
Bu suretle anlaşılır ki,
şeriat asıl, diğerleri teferruattır.
Varlığı ancak, aslın varlığı
sayesinde olur.
Asıl olmayınca teferruat
olmaz.
Bir kişinin tüm aşamalarında
şeraitten ayrı olamayacağı kesindir.
Şeriatın sınırlarından dışarı
çıkan doğru yoldan çıkar ki hüsrana uğrar.
Kul ancak bu makamları
geçerek ulaşır.
*
Hakikat makamında olan nasıl
olur?Alçak gönüllü olur.
İyiyi kötüyü tanır.
Hakkı ve emeği olmayana el
uzatmaz.
Aza veya fazlaya kanaat eder.
Kimseyi incitmemeye çalışır.
Allah’a karşı muhtaç ve fakir
olduğunu kabul eder.
Sır saklar.
Dört makamı bilir ve uygular.
Cömert olur.
Kimseyi ayıplamaz.
Eline geleni kabul eder.
Tanrı’dan emin olur.
Hakikati söyler.
Dört mertebeden üçüncüsü
hakikattir.
1. Şeriat,
2. Tarikat,3. Marifet
4. Hakikat,
Tasavvuf hakikat ilmidir.
Şeriat din ilmi, fıkıhtır.
Hakikatsiz şeriat makbul
değildir.
Şeriatsız de hakikat
dayanaksızlıktır.
İkisi arasında tam bir uyum
vardır.
Şeriat beden için,
Tarikat kalp için,
Hakikat ruh için,
Marifet Hakk içindir.
*
RAVLİ