Adalet ve insafı korumak ve halkı hoş tutmak konusu.
Ey Akıl ve tedbiri yaşayan,
yaratıklara hükmeden, ey kudreti sultanlara taç giydiren padişah!
Eğer sultan isen şahlık
sarayı iste, inci isen Tanrı hazinesi ara!
875- Bu âlemin öte tarafından
seninle benden başka kimsenin haberi yoktur.
En önce yaratılmış ve
gelişmiş olan ezeli nurdan (Peygamberlik nurundan)
başka yaratıklara nispetle sana daha fazla verilmiştir.
Sen cihana ün salmış değerli bir varlıksın!
Her iki cihan da ayrı-ayrı
senin için yaratılmıştır.
Senin devrin (Dönüşün) dünya çevresinin dışındadır.
Senin değerin iki cihandan
daha yüksektir.
Seherin güneş ışığına ayna
tutması sana kendi benliğini gösterip tanımak içindir.
880- Işık ve karanlık dünyası
senin içindir!
Ey insanoğlu!
Zevkine bak ki (Bu âlemde) şahlık sana mahsustur.
Senin mihrabın olan bu
beşiğin sallanması (Göklerin hareketi) seni
yürüdüğün yolda daha hoş uyutmak içindir.
Çamurdan yaratılan kuş da,
ölüye can veren İsa da sensin!
Senin gibi yüce bir yaratık
varsa yine sensin!
Güneşin ateş dolu göğsü senin
yüzünü gördüğü için neşelenmiştir.
Ay, senin bir tüyün bile
değildir.
Senin yüzüne baktıkça parlar!
885- Vaktini hoş geçir.
Çünkü kimseden eksik bir
yerin yoktur.
Tasalanma.
Sen âlemin kulu değil
efendisisin!
Yeryüzü gibi herkese karşı
alçak görün.
Rüzgâr gibi her şeyden hafif
ol.
İçi boş toprak, cevahirle (Kıymetli taşlar) dolu topraktan daha iyidir.
Çünkü eşelene-eşelene toz
olur.
Gönlünü kanaatle Allah’a
bağla!
Feragatten (İstemekten vazgeç) büyük saltanat yoktur.
Din ve diyanet sözü nerede,
biz neredeyiz, Tanrı emaneti nerelerde?
890- Dinden nasip almış olan
gönüllere bu âlemin öte tarafından da haber vermişlerdir.
Dünya varlıkları bu gün
elindedir.
Dinin tedbirini düşün ki onu
da elde edesin!
Dünyayı din ile değişmek imkânı
var iken bu alışverişte şeytanın sözlerine kulak verilmemelidir.
Din denilen cevherin, bir
zerresinin değeri bir batmanlık iksire bedeldir.
Taşı at da cevahir (Mücevher) satın al, toprağı altına değiş.
895-Sana bu yolculukta
gerekli olan “Azık” için bir alırlar on
verirler.
Bu kazançtan daha iyi bir kâr
yolu yoktur.
Bu ziyansız alışverişten
faydalanmaya bak.
Sana dini
korumak ödevi verilmiştir.
Adaletli kimseler bu yolda
yürümüşlerdir.
Adaletli olmak işin sonunu
düşünmektir.
Bu halkın kurtuluşu ancak bu
fazilet (İnsanda iyilik etmeye ve fenalıktan çekinmeye
olan devamlı ve değişmez yetenek, güzel özellik, insanın yaradılışındaki
iyilik, iyi huy, erdem) sayesindedir.
Yurt için, halk için iyi
dilekler beslersen bütün memleket ve millet de sana iyilikler dileyecektir.
90- Mülkü yıkan zulüm ve
haksızlıktır.
Sonsuz devlet, halkı
incitmemekle, adaletle kazınabilir.
Her şeyden önce yapacağın
işin sonunu düşün.
Yaptıklarını gör de, ondan
sonra yapacaklarını tasarla.
Halkın rahatlığı yolunu ara,
onu incitmekten ne çıkar?
Bu işin sonunda utanç ve
pişmanlıktan başka ne kazanırsın?
Kendi rahatını düşünmekle
aklın hoş olmuş.
Tedbir gemisini batmaya terk
etmişsin!
Haydi, zayıfların mülkünü
zapt et.
Zulümle yetimlerin hakkını
ye.
905- Bu haksızlıklarla hesap
gününde sana kim yardımcı olacak?
O zaman nasıl bir mazeret
göstereceğini düşündükçe utanmaz mısın?
Yüzünü din ve fazilet
tarafına çevir ki, en sağlam bir dayanaktır.
Saltanat ve debdebenin parlaklığına
aldanmak güneşe tapan “ Zerdüşt”lerin işidir.
Bu sarışın yuvarlak (Güneş) kadınların sayılı günlerinde kullandıkları
zırnıklı tertibe benzer.
Aybaşı olmuş kadınlar gibi
böyle oyunlarla uğraşma.
Şu dokuz çivili sarayda (Dünyada) ne varsa” Abdüsselam otu” denilen (İnsana benzeyen şekildeki bitki) ot nevinden birer
oyuncaktır.
Mesih gibi can ve gönülden
duam, şu hayat kandilindeki yağı bir an evvel tüketmektir.
910- Böyle pervaneler gibi,
yanmak, her çerağ (Ateş) karşısında zebun (Zayıf, güçsüz, aciz) düşmek daha ne kadar sürecek?
İsa’ya kast eden şu perdeyi
parçala ki İsa gibi ayaklarının altında kanatlar bitsin.
Mesih gibi ayaklarının
altında kanatlar bitsin!
Mesih gibi halden anlayanlar,
insafları sayesinde bütün cihanı elde ederler.
Cihangirlik zulüm ile olmaz.
Mülk insaf ile elde edilir.
Adaletli olmayanların sana ne
faydası olabilir?
İnsafsızlar ancak seni
fırtınaya kaptırırlar.
915- Adalet, müjde haberidir.
Bununla aklına müjdele!
İş adamı isen bu sayede
memleketi bayındırlaştır.
Memleket adalet ile yaşar!
Kuracağın eserlerde
göstereceğin adaletle temelleştir.
***
Mahzen-i Esrar Nizami
M.E. B. Şark İslam klasikleri 13
***
RAVLİ