Ten çu usturlab baş ed zihtisâb
Ayeti ez rûh-ı hem çun âftâb
(Hazreti
Mevlana, Mesnevi 5.inci cilt 1901 inci beyit açıklaması)
“
Ten, hesaplamakta usturlaba benzer.
Güneş
gibi olan ruhun bir delilidir.”
Can
sudur.
Ten
değirmen gibidir.
Değirmenin
dönmesi ve mamur (Bayındır) bir halde kalması
sudandır.
Su
olmazsa değirmen harap ve muattal (İşlemez, kullanılmaz
duruma gelmek) kalır.
Mademki
tenin mamur olması candandır, o halde tenin hoş yaşaması için canı hırpalama.
Can,
cananla birleşmek ister.
Ten
yiyip içip mal ve mansıp (Makam) kazanıp hoş
yaşamak ister.
Bu
mal ve mansıp (Makam), canının düşmanıdır.
Ağah
( Haberdar, uyanık, kalbi uyanık, malumatlı, basiretli,
bilen) ol!
Allah’ın
has sevgili bir kulunun gölgesine gir.
*
Neler
öğrendik:
1. Vücudumuz diriliğinin candan olduğunu, can gidince
vücudun leş haline geleceğini öğrendik.
2. Tenimiz ruh ile hesap edilip oranlandığında ruhun
güneş gibi olduğunu öğrendik.
3. Gök ve güneşi bilmek, anlamak için ölçü aleti
gerektiğini öğrendik.
4. Arif olan kişinin alete, delile, şahide ihtiyaç
duymadan doğru ölçüm yapıp isabetli tanımlar yapabildiğini öğrendik.
5. Çok şeyi görebilir olmak için Ariflerin sahip olduğu
kalp gözünü istememiz ve bu yolda çalışmamız gerektiğini öğrendik.
6. Güneş ve gezegenlerin semada olduğunu, 70.000*70.000*70.000=
kadar yıldız olduğunu öğrendik.
7. Sözleri anlayacak kulak, göz ve akıl olması
gerektiğini öğrendik.
8. Akıllıları hayrete düşüren böyle büyüklüklerin insan
için deli olmaktan başka çare bulunmadığını öğrendik.
9. Bu deliliğe düşen kişinin kurtuluşunun Allah aşkı
olduğunu, Allah aşkı ile olan deliliğin güzel bir delilik olduğunu öğrendik.
10.
Allah aşkıyla
deli olanın aklına dünyalık arzular gelmeyeceğini, Allah kendine âşık olan
kişiyi süsleyince o kişinin Allah’tan başka bir güzelliğe aldırmayacağını
öğrendik.
11.
Allahın verdiği
sarhoşluğa, söylediği sözlerin her insana layık olmadığını öğrendik.
12.
Yoklukta
varlığı görebilen akıla sahip olan Hak
sarhoşluğuna kavuşacaklarını öğrendik.
*
İşte
böyle yaren,
Deliliğin
bir olmadığını, delilikler içinde başka delilikler olduğunu, birbirine yol
açan, etkileyen, insanı tanımlanması güç delilikler olduğunu öğrendik, anladık.
Tüm
bu deliliklerden kurtulmak için bir deliliği, Allah’a aşk deliliğine isteyerek
tutulmanın doğru ve tercih edilmesi gerektiğini öğrendik, anladık.
*
RAVLİ
