Çünk-i zahirha giriftend ahmakân
Van dakayık şüd ezişân bes nihân
(Hazreti
Mevlana, Mesnevi 5.inci cilt 1331 inci beyit açıklaması)
“
Çünkü ahmaklar (Aklını gereği gibi kullanamayanlar)
görünüşlere sarıldıklarından o ince şeyler onlardan pek gizli kalmıştır.”
Ahmaklar
içyüze bakmazlar.
Onun
için suretin görünüşünde bağlanmış kalmışlardır.
Tanrı
her kime içyüzü görür bir göz vermediyse o, yalnız suri (Gözle gördüğü ) güzelliği görmekle yetinir, sevinir.
Allah’ın
nurunu görmekten nasibi (Payı) yoktur.
Şeytanın
elinde bir alettir.
O
bayağı (Herhangi bir özelliği olmayan, sıradan, basit)
kimse şeytanın nefsine uymuştur, bütün hal ve hareketleri şeytandandır.
Şeytan
onu, heva ve heves (Zevk ve istekler, boş ve geçici
şeyler) kadehiyle sarhoş etmiş ve şehvet (Aşırı
istekler) tuzağına tutulmuş kalmıştır.
*
Neler
öğrendik:
1. Görünüşün benzer olması, benzerlerin aynı oldukları
manasına gelmeyeceğini, benzerlik bulunanlarda farklılığın fark ederek
değerlendirilmesi gerektiğini öğrendik.
2. Dış görünüşte benzerlikler olabileceğini, bunun
anlaşma için kullanılabileceğini ancak değer bakımından çok farklı olacaklarını
öğrendik.
3. Ahmakların değerlendirmelerinde dış görünüşte
kaldıklarından ince manaların bu tür kişilerden gizlendiğini öğrendik.
4. İnce manalara ulaşamayanların maksatlarına
erişemeyeceklerini, elinde olanı bile kaçıracaklarını öğrendik.
*
İşte
böyle yaren,
Manaya,
oradan ince mayaya yönelmeyenlerin hilelere, aldatmacalara, göz boyamalarına
kendini korunmasız halde olarak yanlış tercihler yapmaya açık olduklarını
öğrendik, anladık.
İşin
ve sözün arka yüzünü, gizli amaçlarını, örtülü planını, önemini ve derinliğini,
vereceği sonuçlar ile ilgilenmeyenin, görmeyenin, görmek istemeyenin doğru yol
üzerinde olmadığını öğrendik, anladık.
Hırs
ve şehvetin insanı kontrol dışına çıkardığını öğrendik, anladık.
*
RAVLİ
