Ey fıgân ez yâr-ı
nacins ey fıgân
Hem nişin-i nik
cuyid ey mihân
(Hazreti Mevlana, Mesnevi
6.inci cilt 2950 inci beyit açıklaması)
“ Feryat (Tehlikeden, sıkıntıdan, zarardan kurtulmak için yüksek sesle
yardım iste), adamın kendi cinsinden olmayan dostundan feryat.(Kendi cinsinden olmayanla kurulan dostluğun sonunda zarar,
ziyan, sıkıntı ve tehlike ile karşılaşacağın muhakkak olacağından yüksek sesle
yardım iste)
Ey ulular!
Sizinle düşüp kalkacak iyi
bir dost arayın”
Hani?
Dostun şarabıyla (Pirin sözleriyle olumlu etkilenmiş) sarhoş olmuş,
kendinden kurtulmuş, dosta bağlanmış bir arkadaş nerede?
Öyle bir arkadaş ki, o,
Tanrı’nın has bir kulu (Sevgiyle bağlanıp hizmet eden)
olmuş,
Gösterişten,
Taklitten ve
Riyadan (İkiyüzlü davranmaktan) temizlenmiş,
Vahdet (Birlik) şarabını içmiş,
Çokluktan geçip Hakla vuslat (Sevgiliye kavuşmuş) etmiş,
Arif (Çok anlayışlı ve sezgili),
Halis (Karışık olmayan, saf, katışıksız, içten, samimi) ve
Muhlis (Dostluğunda ve inancında içten olan) gönüllü bir zat (Kişi) olsun.
İstediğim o arkadaş, Hakkı
tevhitte öyle ilerlemiş olsun ki, bir mücrimi (Suçluyu)
görünce şöyle desin:
“ Gizli,
açık ne varsa hepsi onun görünüşüdür.”
*
Neler öğrendik:
1.
Her aşağılık ve
dengi olmayan kimseyle arkadaşlık eden kimsenin başına belalar geleceğini
öğrendik.
2.
Uygun yaradılışta
olanlarla arkadaşlık etmemiz gerektiğini öğrendik.
3.
Görünüş
bakımından değil, mana yoluyla aynı cinsten olanla arkadaşlık kurmamız
gerektiğini öğrendik.
4.
Nefsinin
etkisinden kurtulamamış kişiyle uzun süreli dostluk olamayacağını öğrendik.
5.
Giden veya gelen
bir şey olduğunda onu getirenin veya götürenin olacağını görmemiz gerektiğini
öğrendik.
6.
Aklı emreden, iş
gösteren olan, sonuçları gören ve her şeyi bilen gözün mutluluk kaynağı
olduğunu öğrendik.
7.
Güzel ve çirkini
aklın fark ettiğini, gözün ancak gözün gördüğünün siyahla beyaz olduğunu
öğrendik.
8.
Gözümüzün
çöplükte yetişen yeşilliğe aldandığını, temiz veya pis olanı aklımızın ayırt
etme yeteneğiyle gerçeği anladığını öğrendik.
9.
Arzuları gören
gözün tuzağa düşeceğini, tuzağı gören akıls ise kişinin sığınağı olduğunu
öğrendik.
*
İşte böyle yaren,
Cinsimiz olmayanı aklımızın
anladığını, cinsimiz olmayana dikkatsizlik edip aldanmamız, dost bilip
yönelmemiz gerektiğini öğrendik, anladık.
Görünüş bakımından herkes
insan suretinde olduğunu, kiminin cinsinin hayvan kiminin de melek cinsinden
olduğunu öğrendik, anladık.
*
RAVLİ