(Mevlana
Hazretleri düşünmenin yanlış sevgilinin hayaline dalmanın doğru olduğunu anlatıyor)
1450-
Bedeni yıpratıp bitiren derdin (Sorunların, başıma kötü
bir şeyler gelecek düşüncesiyle sebebi bilinmeyen gerginlik), ne bedenin
içindedir, ne dışında.
Dert-gam
(Sorunların sebep ve kaynağını, yapmamız gerekenin ne
olduğunu bilemez oluşumuzun verdiği üzüntü), öylesine bir ateştir ki
yeri yoktur, nerdedir deme, yaraşmaz bu söz.
Gönlüm, neliksiz-niteliksiz âlemindedir (İsteklerim; Sadece anlayış ve kavrayışımın dünyada olmayan,
herkesin algılayamadığı yerdedir), gönüldeki hayalin de o âlemden;
Şu
iki yolcuyu (Gidenle-geleni) birbirinden ayırma,
yaraşmaz bu iş.
Evin
kapısını kapatma, sufilere (Allah’ın emirlerini yapan,
yasaklarından kaçınan müminlere) bir bak, haydin, gelin de, çağır bizi,
bizi, yalnız başına turunç (Sıcak ülke meyvesi)yeme,
yaraşmaz bu iş sana.
Gönül
düşünceye karşı uykuya dal, bırak şu düşünceyi;
Düşünce,
gönüle tuzaktır çünkü;
Tanrı’ya, her şeyden ayrılmadan gitme;
Yaraşmaz
bu.
Lütuf
eteğine yapış, çünkü ansızın kaçıverir;
Fakat
ok gibi de çekme onu, çünkü yaydan sıçrayıverir.
Ne
düzenler kurar, ne hileler düzer, yaptığı şekillerde, suretlerde görünür de
kendisi can yolundan kaçar gider.
Sen
gökte ararsın onu, o Ay gibi suya vurur, parıl-parıl parlar;
Tutar,
suya girersin, göğe kaçıverir.
Mekânsızlık
âleminden ararsın, izini mekân âleminde gösterir sana;
Mekân
âleminde aramaya koyulursun, kaçıverir mekânsızlık âlemine.
Şüphe
kuşunun bedeninde tez giden haber çavuşu yoktur, ondan doğru haber alınmaz;
İyiden
iyiye bil ki yakıyne erişen (Sağlam bilgi ile iyi bilen),
şüpheden kaçar.
Şundan
bundan kaçıyorum, fakat korkudan değil, usançtan (Bıkkınlıktan)
bu kaçış;
Çünkü
o latif (İnce bir güzelliği olan, hoş) sevgilim
şundan da kaçıyor, bundan da.
***
DİVAN-I
KEBİR 3 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN
Hazırlayan:
Abdulbaki GÖLPINARLI
KÜLTÜR
BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
***
Neler
öğrendik;
1.
Sorunların,
dertlerin ateşinde yanmamak için nedenlerin, niçinlerin yeri nerdedir diye
aramanın Mevlevi olana yaraşmadığını, her şeyin Allah tarafından verildiğini
öğrendik.
2.
Mevlevilerin
sufileri yanlarına çağırarak zevk ve neşe âlemini göstermelerini, Allah’a giden
yolun aydınlık içinde ve hızlı gidilmesini sağlayan imkânlardan bunların da faydalanmalarını
sağlamak gerektiğini öğrendik.
3.
Düşünce
dalmaktansa sevgilinin hayaline dalmanın daha iyi olacağını öğrendik.
4.
Allah’ı kendisine
sevgili olarak kabul eden kişinin hayalinin çok değerli olduğunu öğrendik.
5.
Allah’ı hayalimizde
gördüğümüz zaman yerini değiştireceğini, bitmez-tükenmez bir yer
değiştirmelerle bizi kendisine bağladığını öğrendik.
*
İşte böyle yaren;
Sevilenin doğasında kaçmak olduğunu öğrendik, anladık.
*
RAVLİ