Ten becân cunbed
nemi bini tu cân
Lik ez cunbiden-i
ten cân bidân
(Hazreti Mevlana, Mesnevi
4.inci cilt 155 inci beyit açıklaması)
“ Beden, canla hareket eder
ama canı göremezsin.
Görmezsin ama bedenin
hareketini gördüğün zaman, canın mevcudiyetini anla.”
Can (Tenden tam anlamıyla bağımsız olan ve ona can vererek
yaşamını sağlayan; bireyden geçici bir süre için ayrıldığında bayılma, uyuma,
düş görme, sayıklama ya da tutarık tutmasına, dönmemek üzere ayrıldığında ise
ölümüne yol açan ölümsüz güç.),
canandan (Sevgili, gönül verilen, âşık
olunandan) dirilmezse
tenin hareketi seyyiât (Kötülük) olur.
Can canandan hâs (En iyi cinsten,
katışıksız, iyi nitelikleri kendinde toplamış) bir hayata erdi mi (Olgunluğa ulaştı mı) ten, her suretle Tanrı’ya ibadet
etmeye koşar.
Kimin ruhu hayvani (Duygu ve hareket yeteneği olan,
içgüdüleriyle hareket eden canlı yaratık, akılsız, duygusuz, kaba, hoyrat
(kimse)) ise onun hareketi
şeytani (İnsanları
Allah'ın emirlerine karşı kışkırtan, kötülüğe yönelten, kötü düşünceli, kötü
niyetli kimse, çok kurnaz, uyanık (kimse)) olur.
Kimin ruhu insani (Toplum hâlinde bir kültür çevresinde
yaşayan, düşünme ve konuşma yeteneği olan, evreni bütün olarak kavrayabilen,
bulguları sonucunda değiştirebilen ve biçimlendirebilen canlı.) ise
onun bütün hareketleri rahmani (Ayrım
gözetmeksizin tüm canlılara merhamet eden, koruyan.) olur.
İyilik edersen Haktan cennet
nimetlerini erersin (Amacına ulaşırsın).
Kötülük edersen cehennem
ateşinde yanarsın.
***
GÜLŞEN-İ TEVHİD İBRAHİM
ŞÂHİDİ
Çev: Midhat Bahari BEYTUR
İnkilap ve Aka kitapevleri
koll. Şrt.
***
Neler öğrendik:
1.
Allahın sanatı
olarak; yarattığının tercihine bırakmadan istediği gibi hareket ettirdiğini
öğrendik.
2.
Gönül
sahiplerinin bir parçadan bütünü görecek yetenekte olduklarını öğrendik.
3.
Hareketsiz bir
şeyi hareket ettiren etken olmadıkça yerinde duracağını öğrendik.
4.
Vücudumuzu
hareket ettirenin can olduğunu öğrendik.
5.
İnsani ruhu geliştirip olgun kişi olursan bu
durumu ispatlayan göstergesinin Allah’a ibadet etmeye başlamak olduğunu
öğrendik.
*
İşte böyle Yaren,
Gördüklerimizi zaten
görüyoruz, bunlardan söz etmenin ne önemi var ki?
Önemli olan göremediğimiz
varlıkları ve tesir eden gücü bilmemiz, tanımamız ve yararlı işlerde
kullanmamız gerekir.
İyilik ve kötülük yapma
tercihini Allah bize bırakmış ve karşılığını da açıkça belirtmiştir.
* RAVLİ