(Mevlâna hazretleri Şems Hazretlerini anlatıyor)
8080. Kırılmış, iki yüz parça olmuş gönülü yapmak (Kırılan bir kimseyi güzel bir davranışla hoşnut etmek, sevindirmek), Tanrıya hactan (İslam şartlarından biri olan, Müslümanlarca zilhicce ayında Mekke'de yapılan Kâbe'yi ziyaret ve tavaf ibadeti) da yeğdir (Beğenilip tercih edilen, üstün görülen davranış), umreden (Hac mevsimi dışında Kâbe'yi ve mekkenin öbür kutsal yerlerini ziyaret etmekten) de.
Tanrı defineleri (Saklanmış değerli şeyler), yıkık gönüldedir.,
Yıkık (Harap, viran) yerlerde pek çok defineler gömülüdür.
Kul (Sevgiyle bağlanmış) gibi, köle (Karşılık beklemeden hizmet etmek) gibi gönüllere (Kalpte oluşan duygulara) hizmet için kemer kuşan (Kendini hizmete hazırla) da sırlar (Aklın erişemediği, açıklanamayan veya çözülemeyen şeylerin) yolu, yüzüne (Görüşüne, anlayışına) açılsın.
Sana kutluluk (Uğurluluk) gerekse, devlet (Tanrının yetkili kıldığı, sırlarını bağışladığı, ilmiyle kudretiyle desteklediği, yetki verdiği kişinin sözlerini doğru çıkardığı, isteğini kendi isteği olarak gerçekleştirdiği, diğer insanların kabul ederek boyun eğdiği, erdeme ve ölümsüzlüğe kavuşturmaya, insanları yönlendirme ve yöneltme makamını) istiyorsan, gönüller almaya (Kırılan bir kimseleri güzel bir davranışla hoşnut et, sevindir), ululuğu (Büyüklenmeyi) bırakmaya bak.
Gönüllerin yardımı seninle atbaşı beraber giderse kalbinden hikmet kaynakları akar.
Dilinden sel gibi Ab-ı hayat (Olgun insanın hayvani bir hayata mahkum olmuş aklını kurtararak dirilten sözün) akan soluğun, Mesih'in soluğu gibi hastalıklara ilaç olur.
İki dünya da bir gönülceğiz için var olmuştur;
Okuyanın dudağından çıkan ” Sen olmasaydın” “Sen olmasaydın gökleri yaratmazdım” hadisini duy.
Yoksa varlığın, mekanın, güneşin, Ay'ın yerin, şu gökkubbenin vücudu nerden olacaktı?
Sus, her kılında iki yüz dil olsa da söylesen, gönül (Kalpte oluşan duyguların kaynağı), gene de anlatışa sığmaz.
Zümrüdüankaa (İyi ve güzel şeyler) da, kimya (Üstün özellikler taşıyan çok değerli şey) da, Kalenderlik (Herşeyi hoş gören kimse) kokusu da Kalenderin (Dünyadan elini çekip dolaşan derviş) sıfatlandır (Yüz, kılık ve dış görünüş özelliğidir)
ama Kalender, bunlardan arıdır (Aşıklık sonunda ulaşılan bu yol kimsenin kılavuzluk edeceği bir yol değildir); ayrıdır.
***
DİVAN-I
KEBİR 7 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN HAZIRLAYAN: ABDULBAKİ
GÖLPINARLI KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
***
Neler öğrendik;
Allah'ın insan eliyle yaptırdığı kabe'yi ziyaret etme emri verdiğini, ikinci bir Kabe'yi kendisinin yaptığını bunun adının da gönül olduğunu, gönele çok değer verdiğini, yıkılmış, viran olmuş gönüle hazinelerini sakladığını öğrendik.
Kalpte oluşan duyguların kaynağına bağlanarak ve hizmet ederek görüşümüzün, anlayışımızın, kavrayışımızın açılıp genişleyeceğini Mevlana Hazretlerinden öğrendik.
Uğurluluk, kutluluk, devlet sahibi olmak istiyorsak gönül sahibi Allah dostlarını bulup hizmet ederek onlardan gönül almamız, kendimizi onlara karşı aşağı görmemiz gerektiğini öğrendik.
Gönül sahibi Allah dostunun sözleriyle hayvani akla mahkum olmuş aklımızı kurtarıp ölümsüzlüğe kavuşacağımızı öğrendik.
Madde ve mana dünyasını Allah'ın sevgilim diye hitap ettiği peygamber efendimiz için yarattığını, gökyüzünün oluştuğunu öğrendik.
Kalpte oluşan duyguların kaynağı ne kadar anlatılsa anlayış kalıbı içine giremeyecek kadar geniş olduğunu öğrendik.
*
İşte böyle yaren;
İyi, güzel, üstün özelliklerden temizlenmiş kalender kişinin gösterişsiz, sade yaşamakla ve alçak gönüllü olmakla yerinin ve değerinin belirlenemeyeceğini öğrendik, anladık.
*
RAVLİ
