(Mevlâna hazretleri Şems Hazretlerini anlatıyor)
7900. Şu yeryüzü, bu güzeller padişahının ondan (Aşktan) doğduğunu, zerre kadar anlasaydı, nazlanır, ululanırdı da gökyüzüne ayak basardı.
Akıl (Düşünme, anlama ve kavrama), küstahlık (Saygısızlık, kabalık, terbiyesizlik) etti de kapısına koştu, fakat yaralandı-gitti..
Can, o yarayı görünce edep bakımından ona hoca (Öğretmen) kesildi (Gibi oldu).
Onun yüzünden putlara da, put yapanlara da yüzlerce gürültü düştü;
Hepsi de onun yüzünden feryad ederek (Yüksek sesle haykırarak) ellerini göğe açtılar.
Bu ne biçim güneş ki dediler, felekten (Gökyüzünden) bu güzelliği elde etmiş.,
Şu Ab-ı hayat (Olgun insanın hayvani bir hayata mahkum olmuş aklını kurtararak dirilten sözü), onun yüzünden nasıl da böyle bir deniz oldu da coştu-köpürdü.
Onun şu aşkı, sonunda can gelininin (Aileye evlenme yoluyla girmiş olan kadın) perdesini yırttı da bütün alem, varından yoğundan geçti, ona damat (Soylu yerden kız almış erkek) oldu.
Ulular ulusu Şemseddin'in (Şems Hazretlerinin) eğer (Binek hayvanının sırtına konulan, oturmaya yarayan) örtüsünü başına koyan kişi, öylesine yüceldi ki, ululuğu yüzünden Cebrail bile onun kapısında kanadını açamaz oldu.
Sırrını (Aklın erişemediği, açıklanamayan veya çözülemeyen gizem) daha tez açar da can Tebriz'linin gözleri görür;
Ona hased (Kıskançlık) edenlerin görmeyen gözlerini de kör eder-gider.
* Nice demdir (Özünden veriştir ki), toprağımıza (Memleketimize) katre-katre, yudum-yudum öylesine şarap (Tanrı şarabı) döktü ki toprağımızın her zerresini feryada (Haykırışa) getirdi, her zerremizde (En ufak parçamızda) bir çığlık var, bir feryat var.
A gönül (Kalpte oluşan duyguların kaynağı), az söylersen işin olgunlaşır;
Kuşun avlanmaya koyulur, avın helal olur gider.
Ay, güneşin gölgesinde (Şems Hazretlerinin koruması, kayırması, himayesi ile) su gibi akar, koşar.,
Yeni Ay haline girer ama derken dolun- ay olur-gider.
Gerçek yolunda hayati terk eden kişi, hayal gibi gönüllerde konak tutar.
***
DİVAN-I
KEBİR 7 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN HAZIRLAYAN: ABDULBAKİ
GÖLPINARLI KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
***
Neler öğrendik;
Yeryüzünün aşktan doğup meydana geldiğini, aklımızın anlamak, kavramak için düşünceye daldığını, fakat bu işten yaralar aldığını, canımızın da uygun davranma inceliklerini öğrettiğini öğrendik.
Aşkın hakikatini görenlerin doğaüstü güç ve etkisi olduğuna inanılan canlı ve cansız varlığı yücelten varsa yücelttiğini tapmaktan tapmaktan vazgeçip ellerini göğe açarak dua etmeye başladıklarını öğrendik.
Güneşin bile güzelliğini aşktan aldığını, olgun kişinin aklını hayvani aklın hapsinden kurtardığını, canlandırdığını öğrendik.
Aşkla bütün dünyanın gelin ve damat görevini yaparak dünyayı şenlendirdiklerini öğrendik.
Şems Hazretlerinin oturduğu makamına çok değer veren yüceleceğini, ulu kişi olacağını, Cebrail meleğinin karşısında saygıyla durduğu kişi olacağını öğrendik.
Şems Hazretleri sırları açtığı zaman can gözümüzün açılacağını, gözlerimizin daha iyi görür olacağını, ona kıskançlık edenlerin de gözlerinin bakar kör olacağını öğrendik.
Gönlümüz az söylerse işimizin olgunlaşacağını, avcı kuşumuzun avı helal bir şekilde yakalayacağını öğrendik.
*
İşte böyle yaren;
Gönlümüzün isteğini azaltınca işimizin olgunlaşacağını, Şems Hazretlerinin koruması, kayırması, himaye etmesi ile aydınlık bütünlüğünü tamamlayacağını, gerçek yolunda dünya hayatını terk eden kişinin kalpte oluşan duyguların kaynağında hayal gibi konuk olacağını öğrendik, anladık.
*
RAVLİ
