(Mevlâna hazretleri Şems Hazretlerini anlatıyor)
8070. Ömür kafilesine (Birlikte hareket eden topluluk), gölgesi kefil (Koruma sorumluluğunu üzerine alan) olsun.,
Gerçekte delil (İnsanı aradığı gerçeğe ulaştırabilecek iz) de ondandır, haydayıp (Yönlendirip) yola götürmek de ondan.
Gönlün (Kalpte oluşan duyguların kaynağı) varsa gönül ka'be'sini tavaf et (Allah'ın emrettiği yer olarak etrafında saygıyla dolaş).,
Anlam ka’be'si gönüldür (Kalpte oluşan duyguların kaynağı anlam yeridir);
Ne diye toprak (Madde) sanıyorsun onu?
Tanrı, suret kabe'sini tavaf etmeyi (Kutsal yeri ziyaret etmeyi, çevresinde dolaşmayı), onun vasıtasıyle bir gönül ele alasın (Gönül sahibi olasın) diye buyurmuştur.
Bir gönül incittin mi (Kötü söz veya davranışla birini kırdın mı, üzdün mü) bin kez yaya gitsen de Kabe'yi tavaf etsen Tanrı kabul etmez.
Malını-mülkünü ver de bir gönül al;
Al da o gönül, mezarda, o kapkara gecede ışık versin sana.
Tanrı kapısına binlerce altın torbası götürsen Tanrı, bize birşey getireceksen gönül getir der.
Çünkü der, altın, gümüş, kapımızda hiçbir şey değildir.,
Bizi istiyorsan istediğimiz gönüldür bizim.
Senin, bir saman çöpü kadar değer vermediğin yıkık gönül, Arş'tan (Göğün en yüksek katından) da üstündür, Kursi'den (Arş-ı Azam'ın altında bir düzlükte olan, Levhii ahfuz'un bulunduğu yer) de, Levh'ten (Allah tarafından takdir edilen şeylerin yazılı olduğu manevi levha, ilm-i ilahi) de, Kalem'den (Kainatın başlangıcından kıyamete kadar meydana gelecek bütün nesne ve olayları kaydeden ilahi kalem) de.
Hor bile olsa gönülü hor tutma;
O horluğuyla gene de pek üstünler üstünüdür gönül.
Yıkık gönül, Tanrı'nın baktığı varlıktır;
Onu yapan can, ne de kutludur.
***
DİVAN-I
KEBİR 7 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN HAZIRLAYAN: ABDULBAKİ
GÖLPINARLI KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
***
Neler öğrendik;
Şems Hazretleri, aşkın vücut bulduğu kişi olarak aşkı öğretip yaşattığını, bu birliğe girenlerin yolculuklarında yönlendiren ve koruyan sorumluluğunu üzerine aldığını öğrendik.
Mevlana Hazretleri, Şems Hazretlerini ve aşk öğretisini öğrenmek ve anlamak için kalpte oluşan duygularımızın kaynağını Allah'ın emrettiği kutsal yerde saygılı olarak dolaşarak anlamamız, bu anlam yerinin maddi olmayan, yürek gücünün olduğu yer olarak gösterdiğini öğrendik.
Allah'ın yaratıp içimize koyduğu gönül Ka'be'sini ziyaret etmemizi, Ka'benin sahibinin Allah olduğunu bilmemiz, buna göre saygılı davranmamız gerektiğini öğrendik.
Gönül sahibi kişiyi incitmekten kaçınmamız gerektiğini öğrendik.
Gönül sahibi kişiden gönül alanların mezarda ışıksız kalmayacağını öğrendik.
Allah'a götürülecek en güzel hediyenin gönlümüzü götürmemizden memnun olacağını öğrendik.
Mevlevilik öğretisinde altının paranın değeri olmadığını, çok değeri olan gönül istenen, gönül verilen öğreti olduğunu öğrendik.
Gönlün göğün en yüksek katından da üstün olduğunu Mevlana Hazretlerinden öğrendik.
*
İşte böyle yaren;
Mekke'de olan Ka'be'yi Allah'ın emri ile insanların yaptığını maddi kutsal yer olduğunu insan gönlünün ise Allah'ın bizzat yaptığı manevi yer olduğunu ve Allah'ın gönlüne bakarak kulunu değerlendirdiğini öğrendik, anladık.
*
RAVLİ
