(Mevlâna hazretleri Şems Hazretlerini anlatıyor)
8050. Atlı-yaya, herkes, tutmaya seğirtti (Sıçrayarak yakın bir yere doğru koştu);
Hem de tam bir gayretle (Çalışma, çaba, başarmak için çalışma isteği ile);
Senin gibi gevşekçe değil.
Bir-iki saldırdılar ama o, gözden yitiverdi;
Öylesine bir yitti-gitti (Görünmez oldu, ortadan kalktı) ki kimsecik, ustalıkla bir koku bile alamadı ondan.
Geri dönmek için dizginlerini çevirdiler;
Derken gene göründü onlara;
Pek sevindiler.
Gene saldırdılar;
Ceylan (Çöllerde yaşayan, çok hızlı koşan, gözlerinin güzelliği ile tanınan, ince bacaklı, zarif, memeli hayvan, ahu) bu kez de öylesine bir kaçtı ki yel bile peşine düşse yiter-gider.
Böylece görünüp yitmesi haddi (Sınırı) aşınca herkes hevesle (İstekle, eğilim duyarak, arzuyla, şevkle) peşine düştü;
Derken herkes, birbirinden ayrıldı, yalnızlık çevresine düştü.
Birisi seğirtti, yanlışlıkla bir tavşanın kulağını tuttu;
Öbürü dağ keçisinin peşine düştü;
Bağdad yoluna yöneldi.
Birbirini yitiren topluluk, ikiye ayrıldı;
Bir bölüğü ceylanı ummadaydı (İstemedeydi, beklemedeydi), bir bölüğü kurtulup hür (Özgür) olmayı.
Ceylanı arzulayanlara o ceylan, onlar tam kendilerinden geçtiler, yitip gittiler mi, görünüveriyordu.
Bu toplumdan, daha da has (İyi nitelikleri kendinde toplamış) olanlara ceylan, sarhoş gözleriyle bir evrad (Müslümanlarca belirli zamanlarda okunması adet olan dualar ve Kur'an ayetleri) da öğretti.
Ceylanın huyunu-husunu (Yaradılış, tutum ve davranışını) öğrenmişlerdi de onun huyundan-husundan (Yaradılış, tutum ve davranışını) dışarı çıkmıyorlardı.
***
DİVAN-I
KEBİR 7 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN HAZIRLAYAN: ABDULBAKİ
GÖLPINARLI KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
***
Neler öğrendik;
Herkesin Şems Hazretlerini aradığını, gevşek davranmadıklarını, ancak kimsenin bulamadığını öğrendik.
Arayanların ümidini kestiği zaman Şems Hazretleri kendini gösterdiğini, fakat yine kaçıp izini kaybettirdiğini öğrendik.
Şems Hazretlerini toplu aramaktan ümidini kesenlerin her biri yalnız aramaya başladıklarını öğrendik.
Şems Hazretlerini arayanların ikiye ayrıldıklarını, bir kısmının isteyip beklediklerini, diğer kişilerin özgür olmayı tercih ettiğini öğrendik.
Şems Hazretlerinin toplumun içinde iyi nitelikleri üzerinde toplamış olanlara dualar ve Kur'an ayetleri öğrettiğini öğrendik.
*
İşte böyle yaren;
Şems Hazretlerinin narin yapısından öğrenenlerin onun huyundan dışarı çıkmadıklarını öğrendik, anladık.
*
RAVLİ
