12 Mart 2023 Pazar

DİVAN-I KEBİR 7-8 CİLT 7950 İNCİ BEYİT

(Mevlâna hazretleri Şems Hazretlerini anlatıyor)

7950. Gene şu deli gönlüm o bağla bağlanmış benim.,

Fakat asıl deli o kişidir ki gönül (Kalpte oluşan duyguların kaynağı) nedir, bilmez, bir bağla da bağlanmamıştır (Bir görüşe, öğretiye bağlanmamıştır).

Sarhoş (Kendini bilmeyecek duruma gelmiş) o kişidir ki kendinden haberi yoktur;

Arifse (Anlaması, kavraması, sezgisi güçlü, anlayışlı, bilmezken sonradan öğrenen kimse), bizim gönlümüzdür (Kalbimizde oluşan duyguların kaynağıdır);

Sayıya, sınıra sığmaz çünkü.

O padişahın yüzük halkasının taşıyım (Sırlar başkanı Şems Hazretlerinin parmağında taşıdığı yüzüğün değerli taşıyım, kişisiyim) ben.,

A kör (Olan biteni, gerçekleri görme, sezme ve kavrama yetisi bulunmayan) bana bak;

Gülüm (Güzellikleri bende seyredeceksin) ben, padişahsa (Şems Hazretleri ise ağzına tat verecek olan) şeker.


Ne topraktanım, ne yelden;

Ne ateştenim, ne sudan.,

Herkesin, adına and içtikleri var ya, tümden o oldum ben.


Ben o Ay'a (Şems Hazretlerine) İsa kesildim;

Göklerden geçtim, ağdım.,

Sarhoş Musa'yım ben;

Şu yamalı hırkamın içinde Allah var.


Deli-divaneyim (Coşkun halde), sarhoşum;

Beden kadehini kırmışım.,

Öğüt (Nasihat) dinlemem ben;

Benim yerim, benim layığım bağlanmaktır.


Meyhane rindiyim (Tekkede Allah'ın emirlerini yapan, yasaklarından çekinen biriyim);

Neden sufi (İslam gizemcisi) olacakmışım ?

Kadehi kim yeter bulmuş;

Kim kadehle hoş bir hale gelmiş;

Ne diye şarap (Tanrı şarabı) içecekmişim?


O denize batmış-boğulmuşum;

Neden katre (Damla) olayım ki?

Canım da (Yaşam gücüm) diri, gönlüm de (Kalbimde oluşan duyguların kaynağı da diri);

Neden ölü (Durgun ve hareketsiz) olayım ki?

Beden şu külhanda yatmış-uyumuş ama can, o gül bahçesine gitmiş.. Benim yerim-yurdum yokken şu ney'i (Üflemeli sazı) inleten de (Acı, üzüntü belirten kesik ses çıkartan) kim.

Kendimden çekindim;

Ay devrinden (Işık yansıtmaktan-Başkalarının sözünü aktarmaktan) kaçtım..

Arşa (Göğün en yüksek tabakasına) sefer ettim;

Bir şaşılacak şekle büründüm.

                           ***

DİVAN-I KEBİR 7 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN HAZIRLAYAN: ABDULBAKİ GÖLPINARLI KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
                           ***

Neler öğrendik;

  1. Bir ülküye bağla olan kişinin coşkulu hareketleri sıradışı olsa da delilik olmadığını, bir bağlı olmayan kişinin azgın davranışlarının delilik olduğunu öğrendik.

  2. Mevlana Hazretlerinin sarhoşcasına kendinden haberi olmayan kişinin değer vermediğini, anlaması, kavraması, güçlü sezgisi olan, bilmediğini kabul edip öğrenmeye çalışan kişiyi sayıya, sınıra sığmaz biçimde beğendiğini, gönlünde yer verdiğini öğrendik.

  3. Şems Hazretleri ağız tadı veren kişi olduğunu, Mevlana Hazretlerinin güzellikleri gösterdiği, her ikisinin birbirlerine çok değer verdiğni öğrendik.

  4. Mevlana Hazretleri tümüyle kendisini Allah'ın varlığına kurban edip kendi varlığını Allah'ın varlığında yok ettiğini, Allah'ın varlığında var olmayı seçtiğini öğrendik.

  5. Aşkın vücut bulduğu Şems Hazretlerine bağlanan Mevlana Hazretlerinin sıradan kişi ve davranışlardan uzaklaştığını öğrendik.

  6. Aşkla canının dirilik bulduğunu, kalbinde oluşan duygularının kaynağının en güzel yeri bulduğunu öğrendik.

                            *

İşte böyle yaren;

Mevlana Hazretleri kendisinde oluşacak saygı, korku, utanma ve başka duygulardan çekindiğini, başkalarının sözünü kendine mal etmediğini, böylece üstünden yükselmesine ağırlık ve engel olacak safraları attığını, göğün en yüksek yerine çıkarak şaşılacak bir şekle büründüğünü öğrendik, anladık.

                             *

RAVLİ

Popüler Yayınlar