DİVAN-I KEBİR 7-8 CİLT 5620 İNCİ BEYİT

 (Mevlâna hazretleri Şems Hazretlerini anlatıyor)

5620. Kime benziyorum, kime?

Dünyanın usturlapıyım (Gök cisimlerinin yükseltisini ölçen biriyim);

Gökyüzündeki bütün şekilleri bir-bir kabul eder-benimserim ben.

Anlamlar (Bir kelimeden, bir sözden bir davranış veya olgudan anlaşılan şey, bunların hatırlattığı düşünceler) dağının arkasından aşk bayrağı doğar, yükselir;

Bayraktar görünür de gamdan, gussadan (Üzüntüden, sıkıntıdan) kurtarır beni.

Seher çağından (Güneşin doğmadan önceki zamanından) kaçarsam gerçekten de bil ki yarasayım ben.,

Zarardan kaçarsam iyice bil ki körüm ben.

Bir yelden (Rüzgârdan) kaçar-gidersem saman çöpüne dönmüşüm, yele maskara (Gülünç duruma düşmüş) olmuşum-gitmiş;

Ağız, beni kabul etmezse and olsun Tanrı'ya hamım (Beklenilen olgun davranışları gösteremeyen), hamurum (İyi bir öze, mayaya sahip değilim).

Dünya güneşi gibi geçici bir günün padişahı değilim ki öleceğimi düşünmiyeyim de beyim ben diyeyim.

Ne gökyüzüne benzerim;

Ne çark urur-dönerim..

Ne kuşa benzerim;

Ne pilicim;

Ne Mirrih (Merih) gibi silah çekerim;

Ne Ay gibi yarı-buçuk ( Baştan savma, üstünkörü) vezirim.

Gözetip koruyanım sensin, dostum sen.,

Benim gibi bir kişi hor olamaz.,

Halka karşı değersizim, az bir değerim var;

Fakat senin katında çokların da çoğuyum, değerlerin de değeri.

Beni satın almasınlar diye herkesten hünerimi gizlerim.,

Senden başka bir bey, beni satın almasın diye de yüzlerce ayıplara bürünür, topallar-dururum.

Ciğerden-yürekten başka birşey yemem;

Aslanın ciğerinin köşesiyim çünkü.,

Parslar gibi (Sinsi hareket edip saldıran) aşağılık bir yaratık değilim ki peynir, gıda olsun bana.

Yalımlardan (Alevlerden), kıvılcımlardan kaçmam;

Altınım (Paslanmam, oksitlenmem, çürümem, değerimi yitirmem), kalp (Sahte) değilim ben...

Bu ülkede yüce bir beyim;

O yüzden tehlikelerden ürküp kaçmam ben.

                                    ***
DİVAN-I KEBİR 7 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN HAZIRLAYAN: ABDULBAKİ GÖLPINARLI KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
                                   ***

Neler öğrendik;

1. Mevlana Hazretlerinin gök cisimlerinin zaman içinde insanlara etkilerinin ölçtüğünü ve etkisini kabul ettiğini öğrendik.

2. Anlamların, düşüncelerin, olguların üzüntü dağı oluşturduğunu, bu dağın arkasında aşkın yüksek etkilerinin görüleceğini, aşkın üzüntülerin, sıkıntıların baskısından, zorlamasından kurtaracağını öğrendik.

3. Seher çağının etkisi ve verdiklerinden kaçanın ışıktsız ortamda, aydınlanmadan yaşam süreceğini öğrendik.

4. Zarar görmekten kaçanın kör hükmünde olduğunu öğrendik.

5. Zamanın esen rüzgârından korkup kaçan gülünç duruma düşeceğini, ham kişi ve iyi bir öze sahip kişi olacağını öğrendik.

6. Mevlana Hazretlerinin gelip geçici olmadığından ölümden korkmadığını öğrendik.

7. Mevlana Hazretlerinin kolayca tanımlanamayacak ve birine benzetilecek biri olmadığını öğrendik.

8. Mevlana Hazretleri kendisini satın almaya kalkışılmasın diye çok yeteneklerini gizlediğini öğrendik.

   Mevlana Hazretlerinin gıdasının yiğitlik, cesaret kaynağı olan yerden beslendiğini öğrendik.

                                 *

   İşte böyle yaren;

Mevlana Hazretlerinin değişecek, değerini kaybedecek, korkup kaçacak, hakiki bir bey olduğunu öğrendik, anladık.
                                     *
RAVLİ