GÜLŞEN-İ TEVHİD 401-500

İbrahim Şahidi dede 1531 yılında yazdığı mesneviden 600 beyit seçerek bu beyitlere 5 beyit yazarak Mesneviyi anlamamıza yaklaştıran eseridir.

 Mevlana’nın merdiven olarak bahsettiği, aklımıza anlamamız için yükselmek isteyenlere misalinden İbrahim Şahidi’nin seçtiği 600 basamağı arz ediyorum.

 401.

Değerli insanı övgü ile bahsetmek senin övülecek şeyleri taşıyan insanı tanıdığın ve değerlendirdiğin anlamı verir.

Övülen insanı aşağılamaya çalışanın kıskançlık hastalığına yakalandığın anlamı verir.

402.

Görüşünde ve değerlendirmende ölçü ve ışık yoksa başkasının kötü sandığın söz ve davranışını ortaya çıkararak eleştirirsin.

403.

Ağlamak ihtiyaçtan olduğu için en yakının sıkıntına koşar.
Bulut ağlar yağmur yağar doğa sevinir, çocuk ağlar meme gelir.

404.

Doygun olursan, isteğin ağlama boyutuna giremez ve yardım alamazsın.
(Doygun olmazsan: Bulunduğun yerin farkında olursun, kendini her an değerlendirirsin, fırsatlardan faydalanırsın, ayırt etme yeteneğinin işlerlikte olur, uyanıklık kalırsın)

405.

Vücut beslenmesi azalırsa can beslenmesi çoğalır.

406.

Aklını Allah’a dost olanla dost yap ve danışarak iş yap.
Danışmak o konu hakkında güvendiğin kişinin bilgi birikimi ve kolaylıkları deneme-yanılma yapmadan öğrenerek yararlanmadır.
Karar senindir ve yapacağın kar ve zarar sana aittir.

407.

Söylenen söz ile yapılan işi beraber değerlendirirsen sözün ve işin sahibi hakkında gizlenenleri ortaya çıkarırsın.

408.

Bok böceği bok içinde yaşar,bütün değer yargıları bok üzerinedir.

409.

Herkes çıkarından ve korkularından bir tarafa yönelmiştir.
Olgun yol göstericiler aşk tarafına yönelmişlerdir.

410.

Güçlükten kolaylığa, karanlıktan aydınlığa bir yol ve zaman vardır.
Ölümden sonra hayata yol ve zaman vardır.
Sakın ümitsiz olma.

411.

Güzeli arzu ile öpmende topraktan olan güzeli öpmek değil, onda haktan bir damlacık güzelliğin olmasındandır.

412.

Aşağılık kişilerin uğraşısı domuz avlamağa benzer.
Bir sürü yorgunlukla avlarlar, avladıkları haram olduğundan bir lokma yiyemezler.

413.

Aklın bütününün kullanılmaması aklın adını kötüye çıkartmıştır.
Dünyaya ait isteklerin öne ve yukarı çıkartılması yaşamak sevincini kaybettirmiştir.

414.

Gücünü kuvvetini öne çıkarmaktan vazgeçerek, ağlayışa geçersen yardım görürsün.

415.

Kontrolü seven, kontrollü ellerde kendini eritip şekil almak isteklisinin hizmetindeyim.

416.

Başkan olmak isteği savaşa yönlendirir, birlikteliği bozar.

417.

Karamsarlık kötü düşünceyi ister, arar, bulur ve tüm yaşantına egemen etme yolunda çalışarak yavaş olarak zehirler.
Ümit yolunu bırakma.             

418.

Aşıkların emek karşılığı aldıkları ücret Allah’a ulaşmanın neşesi ve üzüntüsüdür.

419.

Seni kurtaracak olan ele elini uzat, başkasına uzatma.

420.

Allah’tan kendini istemelisin, imkanını istiyorsan eksiliş başlar.

421.

Hayran olmak sana huzura yol açar, hayranlık yerine sebeplerden bilirsen hayranlığın azalır.

422.

Geçen sene gizlenen alemden şarap içen,bu sene mahmur olur, iki tarafa yalpa yaparak sarhoş gibi yürür.

423.

Aşık sultanın elindeki doğan kuşu gibi gözleri kapatılmıştır.
Gözü açıldığı zaman sultanı görür ve sultanın elinden beslenir, sultanın istediğini avlar.

424.

Gönül sahibi aşık, 6 yönlü aynadır.
Allah bu aynadan bakmaktadır.(6yön: Sağ, sol, ön, arka, yukarı, aşağı)

425.

Güzel yüzlerde ince bir perdeden hak parıldar.

426.

Şükretmeyende güzellik, yetenek, yapma kudreti kaybolur, anımsatacak bir işaret göremezsin.

427.

İmkanların büyüklüğünü görüp azı kabullenmek yetersizliktir.
Büyük açıktadır ama senden gizlenir.

428.

Kendinden habersizsen (Şaşkın) dizine kadar ırmak içinde olsan bile başkasından bir bardak su isteyen birisi durumdasın.

429.

Gönül’e önem veriyorsan mutlusun, vücuduna önem veriyorsan zehirsin.

430.

Gönül bilgisi verenden uzaklaşma, seni bağlayan binlerce düğümü çözer.

431.

Aşk yolunda perişan görünürsün, hür olmanın getirdiğidir.
Başkası esirlik karşılığı sunduğu imkanlar hoş değildir.

432.

Huyu bozuk hasta hiç kimsenin sıhhatte olmasını istemez.

433.

Söylemeyi öncelik tanıyanın içindeki öz gider.
Az söyleyende derin bir fikir vardır.

434.

Rabbim sensin dedikten sonra bu sözünden dönmezsen, Allah büyüklüğünden senin sözünü korur.
Şeytanın seni kandırmasına izin vermez.

435.

Hak erleri doğru gerçeği, doğru dostu, doğru hayali bulma fikrindedir.
Hak yoluna yeni girmişler de bu özellik henüz yoktur.

436.

Aklı az olanlar görünüşe önem verdiklerinden ince fikirler bu özellik taşıyanlardan gizlenmiştir.

437.

Öfke, kızgınlık, azgınlık çirkinlikleri güzel gösterir, aşırı istek doğru yolda gidişini fenalığa yönlendirir.

438.

İki yüzlüler hak erenlerinin iç dünyasını göremezler, sadece giydikleri giysiyi görürler.

439.

Gıdanı, mutlu olmayı, gizli olanı, hak katından ara, insanlardan veya maddelerden aramak yanlıştır.

440.

Yetenekli olman şart değil,aşk yolunda çalışman gerekir.

441.

Gizli verilen hediye üzüntü içinde sunulur, uygun olmayanlar fark etmesin diye.
Değerli olan pislik içinde bulundurulur herkesten saklamak için.

442.

Görüş yeteneğin sağlam ve mükemmel olunca işin özünü görürsün, bunlar yoksa yansıyanı görürsün.

443.

Amacın hak katında yükselmek olsun, yönün kıble olmak üzere mum gibi aydınlattıkça erimelisin.

444.Yemekten içmemekten uzaklaşarak gıdanı gök sofrasından almaya doğru yönelmelisin.

445.

Gönlünde hayal edip yerleştirdiğin, öbür dünyada dirildiğimiz zaman karşına oluşmuş bir şekil olarak çıkacaktır.

446.

Sen pisliklere bulaşıp dolmuş, yerinde rahat durmayan, devamlı hareket eden bir küçük varlıksın ama dünyaya parlak sözler söylüyorsun.    

447.

Aşkta hayat bulan kimseye Hakka hizmet etmekten başka her şey dıştadır.

448.

Ölçü yapabiliyorsan, Güneş misali ruhu da anlayıp, kavrayıp ölçersin.

449.

Malın seni ne zaman sokup zehirleyeceğini bilemezsin,mevki sahibi olanın ne zaman yok edileceği bilinmez.
Hak erleri bu yanlışa düşmezler.

450.

Kötü zannetme ile davrananın işi daima çirkindir.
Hak dostları bu yönden okuma yapmazlar.

451.

Uğraşında ve getirdiği yorgunlukta hemen karşılık bekleme.
Yoldasın dinlenecek yere daha varmadın.

452.

Yorucu çalışma yolundan gitmeden hazineye kavuşamazsın.
Çalışan çabalayan olmazsan hiçbir şeye ulaşamazsın.

453.

Kontrollü adamların öyle cana ait gizledikleri vardır ki aşağı adamlardan gizlerler.

454.

Toplumun sana doğru olarak kabul ettirdiklerinden dışarı çıkarsan özüne ait yaşantını bulursun.

455.

Kim beklemesini bilirse ihtiyaç duydukları zahmetsizce gelir.
Çalışıp çabalama zahmetinden kurtulursun.

456.

Az olanı kabul eden ölmedi.
Öfkeyle, kızgınlıkla, azgınlıkla, sonu gelmeyen arzu ve isteklerle sultan olmadı.

457.

Aklını her yana döndürüp savaş yapmayana, vücut arzularıyla harekete hazır olana acımak lazımdır.

458.

Aklı,doğru olmayanla savaşıp, vücut isteklerini etkisiz hale getiren mutludur.

459.

Doğruluk yolunda çalış çabala mutlu ol, nurla kaplan, sözlerin hak nuru çıksın.

460.

Midene değil gönlüne önem ver ki Haktan sana selam gelsin.

461.

Bir zaman kulağını kapa ve konuşma da içe dön, tatlılıklara arkadaş ol.

462.

Allah’ın takdiri gelene kadar iste çalış ve bekle.
Takdir gelince kapı açılır, nimetlere kavuşursun.

463.

Aşıklar Allah’ın kendini isterler, imkanları için ibadet etmezler.

464.

Arifler gizlenenleri bilirler ve örterler.

465.

Gizlenenleri bilenlerin ağızları kapatılır ve mühürlenir.

466.

Taksim edene şikayet etmek inanmamaktan olur.
Beklemek  genişliğe ulaşmanın anahtarıdır.

467.

Allah’ın güzelliğini görmeyen can, başka güzellere aşık olur.

468.

Kötü tepkilere bile tatlılıkta karşılık verin.

469.

Bu alemde göğe kadar gizli basamaklar vardır.

470.

Acele etmek şeytanın hilesidir, sonucu beklemelisin ve tedbirli olmalısın.

471.

Sözünü ve tövbeni bozmak insanı sonunda lanete uğratır.

472.

Yemin olsun ki kötü yılan kötü arkadaştan iyidir.

473.

Ben merkezli davranıştan vazgeçen herkesle dost olur.

474.

Bir aşık Allah aşığı  ile beslenirse yüzlerde vücut değersiz olur.

475.

Aşk kendinden başka ne varsa çiğner, yutar, içer, hazmeder vücuduna alır, hazmeder, ortada varlık tanımı yapılan her şeyi damarlarına alır.

476.

Aşk sözle anlatılamaz, bir dibi görünmez denizdir.

477.

Aşkın gücü denizi kaynatır, dağı kum haline getirir.

478.

Aşıklar insan özelliğini bırakıp can özelliğine geçmişlerdir.
Bilmeyen yanlış yorum yapar.

479.

İçindeki hayallerin temizlenip atılması gerekir, perhizle yapabilirsin.

480.

Öfke, kızgınlık, azgınlık, sonu gelmeyen istekler arzular görüş yeteneğini azaltır, az akıllı hale sokar ve seni bilgisiz duruma getirir.  

481.

Azı gören konuşur, çoğu gören şaşırır ve hayran olur.

482.

Allah’ tan ikram gören adaletten ve doğruluktan başka bir şey yapar mı?

483.

Senin çalışmanda artış olsa, maksadına göre Allah ölçerek değerlendirir.

484.

Bilgilerini söylemek için müşteri araman Allah’tan habersiz olduğunun delilidir.

485.

Aşağılık kimselerin öğrettikleri değersiz üzerine değerli kimliği vermek için. 

486.

Aşk sevenin ağzını bağlar, vesvese veren için susulur mu ?

487.

Yüzü nurlu seveceğin birini ara, arayışını nur akan derelerde ara, bu dereden beslenen kuşu avla.

488.

Satacak sözün varsa Allah’a sat misli karşılık al.  

489.

Güzel dediğine güzellik verene kendini ver.

490.

Kendini tanıyan ebedi olan emniyet alanında kalır.

491.

Öz kişiliğinden hariç toplumun beğendiği bir kişi oluşturup arkasına saklanarak yaşayan çocuktur.
Er olmak istiyorsan saklanmaktan vazgeç ortaya çık.

492.

Kendini vitrin gibi süsleyip albeni oluşturmuşları adam sayma.
Sakalı ve giysisi ile güven oluşturmaya çalışana dikkat et.

493.

İnsan değişik şekillere girer, gök gibi.
Her şey bütünün bir parçasıdır, bütünü görmeye engeldir.
Her şeyden maksat Allah’tır.

494.

Aşk, Allah’ın kendini sevmesi ve gücünü görmesi için alemleri yarattı.

Gördüğün her şey aşktan dolayı oluştu.

495.

Kızgınlığı, aşırı isteği, öfkeyi, azgınlığı, sonu gelmeyen arzu ve istekleri terk etmek yiğitliktir ve peygamber huylarındandır.

496.

Dayanağın Allah’la buluşma olursa kırılmaktan, savaşmaktan korkmazsın.

497.

Gördüğünün yaratanını düşünürsen oyuncaklarla oynamayı bırakırsın.

498.

Bu konuda akıl yol gören değildir.
Akıllı ve bilgili kimseler gördüğünün anladığı kadarını  anlatır.

499.

Allah’la dostluk kurmaya çalış, kendindeki kötü huylarından ayrıldığın zaman zehir bile şeker olur.

 Gönül:Allah’ın yalnız insanlara verdiği,bir kuvvettir.

Allah iletişimini gönül yoluyla sağlar.

 İnsanın Allah’la iletişim kurma isteğinde yalvarma, dua, iyilik yapma gibi hareketlerle gönül dediğimiz yere iletilir.

 Allah’ın değerlendirmesi beklenir ve umut edilir.

Gönül aynası olarak tarif edilen yerde isteklerimiz gözükür ve Allah’tan gelen cevaplar da görünür.

 Bu görüntüden yararlanmak istiyorsan gönül aynanı temiz tutmalısın.

Yani kötü huylarını etkisiz hale getirmelisin.

 Senin sevgi, ilgi ve dikkatini bağladığın dünyaya ait bağları etkisiz hale getirmelisin.

Kontrol dediğimiz doğru bilgi ile yaşamına devam etme ve geleceği görerek doğru ve iyi yola girmen gerekir.

 Mesnevi’de sayısız anlatım örnekleri işaret diliyle anlatılmıştır.

Gönül yolunda yol almış olgun yol gösteriler kendi gönül aynaları ile yardımcı olurlar

Bu zamanda kötü huylular egemen olduklarından iyiler gizlenmiştir.

Türbe ziyaretleriyle orada bulunan kişinin gönül aynasına Allah’a olan talep ve isteklerini yazdırmaktalar.

Bunun böyle olduğunu bilmeyen alim geçinenler bu şirktir diye yaygara ederler, ancak gönül bilgisi olanlara engel olamazlar.

 Gönül aynası temiz olan iki kişi birbirine baktığı zaman kendi gönül aynasındakileri görür.

Kendi gönül aynasındakini kendin görme yetkin yok, gönül aynası temiz olan dost gereklidir.

Mevlana hazretlerinin Şems hazretlerini nasıl aradığından anla.

                                              *

RAVLİ