(Mevlana Hazretleri Şems Hazretlerini anlatıyor)
1820. Hacıların başı olmak için hacca yaya gidiyorsun;
Peki, ayağın şişti, kabardıysa ne diye elbiseni yırtıyorsun?
Yarı-buçuk bir şiş yüzünden utanmaz mısın ki her adımda kervana bir gürültüdür, salıyorsun?
İnsan dediğin gemi, yavaş yürür, gevşek (Sıkı veya gergin olmadan) gider bir lengerdir (Yayvan ve kenarları geniş, bakır kap), çekilmeden, küreksiz bu denizden geçemez.
Madem ki er değildin, ne diye çabaya koyuldun, savaşa girdin; Namaza, oruca, gece yolculuğuna, hacca düştün;
Çileye soyundun?
Dayanmak (Birinden, bir şeyden güç almak, güvenmek), erlerin (İşini iyi bilen, yetenekli kimsenin) harcıdır (İşi yapabilecek nitelikte olmaktır);
Karılar da bağırır, ağlar..
Padişahın atının boynuna çan takmak ayıptır.
Yürü, hoş bir halde safa (Sıraya) gir, gönlü dar (İçi sıkıntılı) bir halde değil ha...
Ferahlat gönlünü (İçimizi genişletmemiz, sıkıntıyı dağıtmak gerekir).,
Daralarak (Güçlükle, ucu ucuna) gelmekten hafakanlar (Sıkıntıdan bunalımlar) doğar;
Emzikli sürahinin (İçecek koymaya yarayan, dar dökülme) ağzından çıkan tıkırtılar duyulur.
Tek Tanrı'nın has kulu, çer-çöp (Döküntü, süprüntü) makulesi (Aralarında herhangi bir bakımdan ilgi veya benzerlik bulunan) kişilerin iyisinden-kötüsünden ne gam yer (Üzüntü duymaz) ki?
Uhud dağı, selle, depremle oynar mı yerinden?
Hayır (İyilik) için, şer (Kötülük) için yürek oynatıp durma:
Gizlilik iline (Kendini göstermeyen toplulukların yaşamına) bak;
Meleklerin oyunlarını seyret, seslerine dal:
Zati (Zaten) can da onların arasında.
Altın (Başarılı) olmak bir yücelikse altının eziyeti ateş olur, kıvılcım kesilir insana...
Verdiği korkuyu aslan bil, adamı bağlayışı da bir zincirdir onun.
Narı, şarap yapmak için sıkarsan nar eksilmez ki...
Amülenin (İnsan ve hayvanlarda her türlü hastalığa sebep olan parazitlerin) dövülmesi, fayda vermesi, ilaç (Bir hastalığı iyi etmek veya önlemek için türlü yollarla kullanılan madde, çare, önlem) olması içindir.
***
DİVAN-I KEBİR 7 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN
Hazırlayan: Abdulbaki GÖLPINARLI
KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
***
Neler öğrendik;
Kendimizi başkalarından üstün göstermek verdiğimiz kararlardan zararlar oluştuğunda başkalarını rahatsız edecek davranışlara girmemek gerektiğini öğrendik.
İşini iyi bilen yetenekli kişinin, güvenilir kişiden bilgi ve güç alıp karar verdiğini, işi başarıyla tamamladığını öğrendik.
İş yaparken bağırarak, kendini teşhir etmenin er kişinin işi olmadığını öğrendik.
Savaşacak cesareti olmayanın savaşa girmemesi gerektiğini öğrendik.
Yiğit kişinin bağırmadan doğru olanı yapması gerektiğini öğrendik.
Yiğit kişinin yiğitlerin arasına girmesi, gönlünü geniş
tutması, sıkıntıya kendisini bırakmaması gerektiğini öğrendik.
İyi nitelikleri kendinde toplamış Allah’a inanan kişinin, değersiz kişilerin arasında olsa da üzüntü duymayacağını öğrendik.
Canımızı dünyada ki iyi-kötü oyunundan çıkartıp görünmeyen âleme kulak vermemiz oyunlarını seyretmek gerektiğini öğrendik.
Başarılı olmanın eziyetinden korkmamak gerektiğini öğrendik.
*
İşte böyle yaren;
Yapılan sıkılmanın veya ezici davranışların fayda verecek olması halinde ilaç niteliğinde olacağını öğrendik, anladık.
*
RAVLİ
