1630- Ey aşk, padişahım sensin, benim için bir
darağacı kur;
Asılmamış
kandil evi ışıtmaz.
Erlere
yapışan (Peygambere, veliye, evliyaya sevgiyle yapışan,
bağlanan) kişinin ayağının toprağıyım, kimyaya sarılan bakıra (Daha değerli olmak için kendini eritip saf hale gelmek
isteyene) kulum, köleyim (Sevgiyle bağlanıp
hizmet edenim) ben.
Kalk
sıçra (Bu uyarı ile heyecan duy), çağlıya düzen
(Akort et) ver, zevke sema’a (Gökten gelen sesi dinleyerek hoş duygu ile dansa)
başla;
Baş
aşağı duran tefle nağmesiz (Ses çıkarmayan) bir
halde duvara asılmış olan ney, hoş değil.
Tef
(Ritmi) bağlı gönülleri açar, ney hastanın
canına canlar katar;
Şu
gönül açan, ne diye kapalı durur, o cana can katan, nasıl olur da asılı kalır.
Bugün
bir gayret et, el açıklığında bulun, cömertlikle canını ver, Hâtem bile
kâfirlikten kurtuldu, çünkü cömertliğe sarılmıştı.
Bu
cömertlik ekmek için (İse) kurulu tuzağa benzer;
Fakat
temizlik neşe, can tuzağıdır tıpkı;
Cömertliğe
sarılan nerde, neşeye, sefaya sarılan nerde?
Cömert
sanki bir korkak işidir ki tehlikeye düşmüş de malını, mülkünü sığındığı
mağarada vermiş;
Sûfiyse
(Dinin emrettiklerini yapan, yasakladığından çekinen)
Mustafa’ya sarılmış Ebu Bekir’dir adeta.
Bu,
bir güzele gönül verir, bir başbuğa can feda eder, menfaatine düşkün adamsa
müşteri gibi paraya pula asılmıştır, pazarlık eder durur.
Bu,
timsah gibi deryalara dalmış, denizler hayran ona,
Şuysa
yeni yüzme öğrenmiş, bildik kişilere sarılmada.
Sanki
bu işler güçler, bu ululuk, bu debdebe, ya gerçektir, ya gösteriş;
Fakat
âşıklarla bizim bulunduğumuz yerde gerçek de asıla konmuştur, gösteriş de.
***
DİVAN-I
KEBİR1
MEVLÂNÂ
CELÂLEDDİN
Hazırlayan:
Abdulbaki GÖLPINARLI
İstanbul
REMZİ KİTABEVİ 93
***
Hâtem: Abdullah ibni Sa’d’ın oğludur ve Tay
kabilesindendir.
Cömertliği
ile meşhur olduğu gibi yiğitliği de meşhurdur.
Yol
kaybedenler gelip konuk olsunlar diye civardaki tepelerde ateşler yaktırırdı.
Hicretten
aşağı yukarı on yedi yıl önce (604) ölmüştür.
*
Neler
öğrendik:
1.
Aşkın yüksek ve
değerli tutularak aydınlık vermesi sağlanması gerektiğini öğrendik.
2.
Er kişi ile
birlikte olmak isteyene Hazreti Mevlana’nın sevgiyle bağlanarak dost olarak yardımcı
olacağını öğrendik.
3.
Kendini başkalarından üstün görmeden üstün
özellikler taşıyan değerli bir kişi olmak için; temel yapısını, birleşimlerini,
dönüşümlerini, çözümlemelerini ve birleşimlerini ve de üretimlerini isteyen ve
uyum sağlamaya çalışan kişilere Hazreti Mevlana’ya sevgiyle bağlananların yardım
göreceğini, hizmet alacaklarını öğrendik.
4.
Gönlümüzü dünya
bağlarından kurtarmak için tercih etmemiz gereken müzik aletinin tef olması ve tef ritmine uyum sağlamamız, dinlememiz gerektiğini
öğrendik.
5.
Hasta isek,
canımıza can katmak için ney dinlememiz
gerektiğini öğrendik.
6.
Sakınmadan
esirgemeden bolca canımızı bu yolda harcayarak kâfirlikten kurtulmamız
gerektiğini öğrendik.
7.
Cömertlikten daha üstün olanın temiz ve neşeli
olmak olduğunu öğrendik.
8.
İşi bilenlerin
Peygambere, velilere, ermişlere sarıldığını, onlara yakın ve hayran olarak yaşam
sürdürmek istediğini öğrendik.
*
İşte
böyle yaren,
Âşıkların
tüm davranışlarının sadece gösterişten ibaret olmadığını, gösterişleri bile
gerçeklikle ilgisi ve bağı olduğunu öğrendik, anladık.
*
RAVLİ