DİVAN-I KEBİR 5. CİLT 2250 İNCİ BEYİT

(Mevlana Hazretleri Şems Hazretlerini olan aşkı anlatıyor)

2250. Evin bucağındaki fareler, gül bahçesindeki bülbülün feryatlarını nerden duyacaklar?

Kör ihtiyarların gözleri (Olguları sezme ve kavrama yetisi, dikkati olmayan, seçme özelliğini kaybetmiş);

Can güzellerinin cilvesini (Hoşa gitmek için yapılan davranış, kırıtma, naz) nerden görecek?

Fakat kör olana da, gözlerine çekmek için İsfahan sürmesini (Görüşü güçlü sağlayan sürmeyi), gene aşk hazırlar.

İhtiyara (Yaşlı, kocamış olan) da aşk, abıhayat (Ölümsüzlük) sunar da gençleştirir onu.

Bütün dostlar, aşkla (Tutkulu sevgi ile) dirildi;

Sense böylece kalakaldın;

Ne duruyorsun?

Eşeğe binmişsin (Kaba ve düşüncesiz yaşayıp gidiyorsun);

İn eşekten;

Meydanda eşekle gidilemez;
Bu meydana lâyık (Bu topluluğa girecek olanların kaba ve düşüncesiz yaşayışı uygun) değildir eşek.

Padişahım, neden eşeğe bindin?

Padişahlar padişahısın, padişah soyundansın sen.

Eşeğin sırtı, lâyık değildir sana;

Atlara (Soylu araca) binmek lâyık sana.

* A bugün, insana can kesilen;

Sen "bölük-bölük ordulardaydın" önce.

Yıkıp kırmadan korkmasaydım ey can, ne söylenecek sözler söylerdim sana.

                       ***

DİVAN-I KEBİR 5 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN

Hazırlayan: Abdulbaki GÖLPINARLI

KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385

                        ***

(Canlar (Yol kardeşleri), bölük-bölük ordulardı.

Birbiriyle tanışanları uzlaştı (Aralarındaki düşünce veya çıkar ayrılığını, karşılıklı ödünlerle kaldırarak uyuşurlar karşılıklı anlaşırlar), birbirinden nefret duyanları ayrılığa düştü. Hadis Câmi’ 1, s102-103)

Neler öğrendik;

1.    Ev ve yakın çevresi dışına çıkmayanların güzellikleri göremeyeceklerini öğrendik.

2.    Güzeli görme isteğini ve yeteneğini kaybedenlerin güzelleri ve onların hoşa giden hareketlerini göremeyeceklerini öğrendik.

3.    Mevlevilik ihtiyara bile gençlik kazandıracağını, ölümsüzlük sunacağını öğrendik.

4.     Kaba ve düşüncesiz davranışlardan kurtulmak isteyenlerin Mevlevi olmaya çalışmaları gerektiğini öğrendik.

5.    Birbirini sevmeyenlerin, nefret edenlerin bahaneler bularak ve ayrılığa düşerek zayıf duruma düşeceklerini öğrendik.

                     *

İşte böyle yaren;

Allah yolunda olanların aralarındaki düşünce ve çıkar ayrılığını karşılıklı ödünler vererek kaldırmaları, anlaşma ve uyuşma sağlayarak topluğun gücünü sağlam tutmaları gerektiğini öğrendik, anladık.

                   *

RAVLİ