DİVAN-I KEBİR 7-8 CİLT 2230 İNCİ BEYİT

(Mevlana Hazretleri Şems Hazretlerini anlatıyor)
 
2230. Senin baktığım (Alıcı gözle baktığın) kişi, iki (Madde ve mana) dünyaya da bakmaz (Önemsemez) artık.,
Bir dilenciye ekmek versen, padişahlar padişahı kesilir o.
 
Kime şeker verirsen bütün bedeni şeker kesilir;
Kime ağız verirsen sen, iki dünyayı da bir lokma yapar da yutuverir.
 
Bütün şehirleri gezdim, dolandım;
Senden başkasında şeker yok.,
Artık şekeri pahalı verirsen seni kime şikayet edebilirim, nasıl yapabilirim ki bu işi?
 
Kimi tutar-çekersin, pahalı verirsin:
Kimi yayar-dökersin, herkese ucuz verirsin.
Bir soluk böyle verirsin sen, bir soluk öyle.
 
Güneşin de
 Müşteri (Jüpiter) yıldızının da (Dil ve ilim, yavaşlık ve yumuşaklıkla ve utanarak, cömertlik ve alçak gönüllülükle, akıl ve iffet, güzel ve manalı konuşma hususunda yoğun çalışma ve gayreti olarak) övündüğü Şemseddin, Tebriz'de...
Onunla ay (Karanlıkta kalanları aydınlatanın), lütfunla kıran (Büyüklüğünün gereği iyilik ve yardım) ederse Ay'ın da gönlü (Sevgisi, isteği, düşünüşü, anması, hatırlamaları gibi kalpte oluşan duyguların kaynağı) dirilir (Öldüğü sanılanın güçlenip canlanır)-gider (Doğru amaca doğru yönelir).
 
A yüzünü ekşiten (Küskünlük veya hoşnutsuzluk anlatan yüz) dost, sirkeyi kaça veriyorsun?
Bir şeker dudaklı varsa sirkeyi şekere satarsın, şeker alırsın da sirke verirsin sen.
 
Sen almazsan alma;
Ben hevesliyim, alırım:
Aşıkım, kendimde değilim;
A boşboğaz (Saklanması gereken şeyleri söyleyiveren, sır saklamayan, geveze, ayran ağızlı), ne diye öğüt verirsin (Yapacağım veya yapmamam gereken şeyler için yol gösterirsin, nasihat edersin) bana.
 
Daha yakın gel ey peri (Güzellik timsali Şems Hazretleri), ekşilik hiç yok sende.,
Tac (Soyluluk, iktidar, güç) verirsin, kemer bağışlarsın (Görev verirsin), yüce bahtlar (Mantıkla açıklanamayan birtakım rastlantısal olayların nedeni olan güç) verirsin, devlete (Tanrının yetkili kıldığı, sırlarını bağışladığı, ilmiyle kudretiyle desteklediği, yetki verdiği kişinin sözlerini doğru çıkardığı, isteğini kendi isteği olarak gerçekleştirdiği, diğer insanların kabul ederek boyun eğdiği, erdeme ve ölümsüzlüğe kavuşturmaya, insanları yönlendirme ve yöneltme makamına) erdirirsin (Ulaştırırsın) adamı.
 
Can (İnsan varlığının özü), binlerce gürültüyle senin için gebe kaldı-gitti;
Çünkü kendi aşk ateşine kendin çörek otu atıp (Lezzet ve koku verip) duruyorsun.
 
Canımı, Ferhat gibi dağ delmeye çekiyorsun (Zor işlere yöneltiyorsun).,
Böyle değilse ne diye canınım eline külünk (Taşları, kayaları parçalamakta kullanılan sivri kazma) veriyorsun sen?
                        ***
DİVAN-I KEBİR 7 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN 
Hazırlayan: Abdulbaki GÖLPINARLI
KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
                        ***
Neler öğrendik;
1.    Şems Hazretlerinin avcı gözüyle baktığı kişinin aşağı dünya ile ilgilenmeyeceği, yardım ettiği kişinin başkanların başkanı olacağını öğrendik.
2.    Şems Hazretlerinin ağıza tat veren kişi olduğunu, tatlılıkla davrandığı kişinin çok güçleneceğini öğrendik.
3.    Şems Hazretlerinin kendine yakınlaştırdığı kişinin pahalı bir kişi yapacağını öğrendik.
4.    Şems Hazretlerine yaklaşan yüksek kişinin karanlıkta kalanları aydınlatma özelliğine kavuşacağını, yeniden duygularının dirileceğini öğrendik.
5.    Mevlana Hazretleri Şems Hazretlerini her haliyle sevdiğini, yakınına gelmesini, asaletinin gereği iyilikler yapmasını istediğini öğrendik.
                            *
İşte böyle yaren;
Canın binlerce karışıklık içinde Şems Hazretlerinin sözleriyle mayalanması gerektiğini, aşk ateşinin kuvvetlendirmek gerektiğini, önerdiği zor işlere hazır olmak gerektiğini öğrendik, anladık.
                         *
RAVLİ