İbret-ü bidari ez
Yezdan talep
Nez kitab-ü ez
mekal-ü harf-ü leb
(Hazreti Mevlana, Mesnevi
3.inci cilt 3271 inci beyit açıklaması)
“İbret (Olaydan alınan ders, uyarıcı sonuç) almayı, uyanıklığı
Allah’tan dile.
Kitaptan, sözden, harften,
dudaktan değil.”
Ululuk sahibi Allah’ın
feyzinden (Verimlilik, gürlük,
ongunluk, bereket. 2. Artma, çoğalma. 3. İlerleme, kültürel gelişme, olgunlukJ) ibret (Ders almayı, uyarıcı sonuçları görmeyi) iste.
Yoksa kitaptan, sözden değil.
Hak sana ibret ve uyanıklık
bahşederse Hakka karşı olan yalvarıp yakarmanı ve huşu-unu (Hayranlık ve korkunun karıştığı birleştik duyguyu) artır.
Âlemlerin Rabbi olan
Tanrı’nın visali (Ulaşma, buluşma) iştiyakından
(Özleminden) binlerce niyazını Hakkın kabulüne
ulaştırmaya şevk (İstek ve heves) ile
çalışırsın.
O Zülcelâl’ın izzetini (Allah’ın büyüklük yücelik ve ululuk sahibi olduğunu),
kendi aczini (Güçsüz olduğunu), yokluğunu
anlarsın.
Bu aciz ve yoklukla da köpek
mesabesinde olan nefsin zararından, hırsından, yarasından kurtulursun.
***
Neler öğrendik:
1.
Çok kitap
okumakla, çok dinlemekle, çok konuşmakla anlama seviyesine ulaşamayacağımızı,
Allah’ın bizi ansal körlükten kurtarması için yalvarmamız gerektiğini öğrendik.
2.
Akıl, söz ve
harekette uygunluk ile bilme, anlama, sezme yeteneği Allah’tan insana verilen
bağış olduğunu öğrendik.
3.
İnsanın Allah
desteği olmadan kendi kendine bilgin hale getirme isteği ile çalışmasının
tehlikeli bir çalışma olduğunu öğrendik.
4.
Yaratılmış her
varlığın kendine özgü bir dili olduğunu, insanın normal olarak su ve ekmeğin
dilinden anladığını öğrendik.
*
İşte böyle yaren,
İbret almak için anlamanın
basamakları ve yolu:
1.
Bilgi.
2.
Aklın sağlam
bilgi ile işbirliği yapması.
3.
Düşünceye
ulaşmak. (İnancın, kalbin, gönlün, nurun etkilemeye
başlaması).
4.
Bilginin yalnız
olarak değerlendirilmesi aşaması.
5.
Bilginin yaşam
bütünlüğü içindeki yeri ve değerinin değerlendirilmesi aşaması.
6.
Elde edilen
bilginin ait olduğu konunun dışına çıkartılarak ifade ettiği gerçekliği.
7.
Elde edilen
bilginin yeni olan olaylarda kullanım ilişkisi ve kuvveti.
8.
Elde edilen
bilgiden yararlanarak yeni bir fikir edinilip paylaşılması.
9.
Paylaşılan yeni
fikrin doğruluğunun onaylanması.
10.
Bilginin değişik
şekilde kullanımından yola çıkılarak özüne ulaşılması.
11.
Bilginin zaman
değişse de özünün değişmediği gerçekliği bulmak ve unutmamak, bozulmasına engel
olmak ve sağlam tutmak isteğinin kuvvetlenmesi.
12.
Bu seviyeye
gelmede ilk manaya ulaşma sağlanır.
13.
İlk mananın
beğenilen ve doğru kullanıma gelme aşaması.
14.
Kazanımın
yaygınlaştırılması aşaması.
15.
Kazanımın örnek
ve delil olarak kullanılması.
16.
Kazanımın
bütünlük halinde kullanılması.
17.
Deyiş ve sözcük
haline getirilip kolayca hatırlanmasını sağlamak.
18.
Görünen ve
görünmeyen faydaların ifade edilir duruma getirilmesi.
19.
Bu aşamaya
gelenlerin başlangıcında sonu görmek yeteneği
başlar.
20.
Kişi öğüt veren
ve öğütleri kabul edilen duruma gelmesi.
21.
Allah’ın
dediklerini bir bütünlük halinde görmek ve anlamak.
22.
İyi örnekleri
gündemde tutmak, yaygınlaştırmak.
23.
Alt seviyedeki
kişileri yönlendirme ve harekete geçirme becerisinin kazanılması.
24.
Kişinin bilgi,
görüş açlığından kurtulup doygunluğa ulaşması.
25.
Kaliteli bilgiler
karşısında huyunda değişikliği kolayca kabul etme ve uyum sağlama becerisi.
26.
Kişisel görüş ve
düşüncenin tamamen etkenlikten çıkartılması.
27.
Görünen ve
tesirinden anladığımız gerçeklerin görünmeyen yanlarını
da görmeye başlamak.
28.
Önem ve
önceliklerin doğru sıralanması.
29.
Geçmişte yaşamış,
büyük ve halen saygı gören büyüklerin yaşam haritasını çıkarmak.
30.
İnsanları
yüzlerine bakmakla bir yüzden diğer yüzü ayıt etme becerisini kazanmak.
31.
Doğru yere
doğrunun söylenmesi ve yerleştirilmesi.
32.
Allah’ın
kurallarına uygunluğunun tamamlanması, olgunluğun başlaması.
Yaren,
Bu aşamaları Allah yardım ederse,
sana görünmeyenleri gösterir sırları verirse ancak olgunluğu bulursun.
Bu yolda olgunlaşmak Allah’ı
aramakla ve Allah’ın veli kullarını sevmek ve gönülden bağlanmakla olur.
Parlak söz söylemek olgunluk
değildir.
Allah’ın nurunu alıp
yansıtmak ve kendini işin içine katmamakla olur.
Allah’ın sonsuz sanatını
görmek, bilmek kolayca elde edilemez ama bu yoldaysan Allah sana ikram
edebilir.
* RAVLİ
