Sûret ez bisûret
âyet der vücud
Hem çunanki ez
âteşi zadest dûd
(Hazreti Mevlana, Mesnevi
6.inci cilt 3712 inci beyit açıklaması)
“ Suret, sureti olmayandan
vücuda gelir.
Nitekim duman da ateşten
doğuştur.”
Duman, ateşten hâsıl olur ama
bu karanlık, öteki nurdur.
Ateş, mana gibidir.
Duman suret gibidir.
Duman, ateşe delildir, onun
varlığını ispat eder.
Suretten manaya intikal et.
Fakat bu intikal, Allah’ın
tevhidi olmayınca, olmaz.
O, yardımı istenilen Hak,
yardım ederse manan surette görünür.
Allah’ın yardımı olmadıkça,
kendi düzenlerinle, sa’yinle (Çalışıp çabalamakla,
gayret etmekle, emek vermekle) nereden o yüce makama ulaşacaksın?
*
Neler öğrendik:
1.
Gördüğümüz bir
şey varsa görünmeyenden meydana geldiğini öğrendik.
2.
Görünmeyen fakat varlığını
sonuçlardan anladığımız bir şeyi; görünen üzerinden delil olarak kullanıp akla açıklama
getirerek var olduğunu ispat edebileceğimizi öğrendik
3.
Her şeyin
gördüğümüz kadarıyla sınırlı olmadığını, oluşma hazırlığın olduğunu, arka
planda olanlar olduğunu, kişinin bilgi ve bağımsız görüş gücü ile değer
bulacağı işler olduğunu öğrendik.
4.
Görünmeyen fakat
olana şeylere aklımızın hayrete düşeceğini öğrendik.
5.
Bir iş ile işi
yapanın birbirine benzemediği gerçeğine dikkat etmemiz gerektiğini öğrendik.
*
İşte böyle yaren;
Kendi aklımıza ve
anlayışımıza güvenip din büyüklerinin delil aramaksızın nasihatlerini
dinlemezsek zarara uğrayacağımızı, çünkü bizim göremediklerimizi onları
gördüğünü ve bizi uyardığını öğrendik.
*
RAVLİ
