(Mevlâna hazretleri Şems Hazretlerini anlatıyor)
7530. Dostun huyu (Yaradılış ve ruh özelliklerinin bütünü) can saçmak (Sevgiyi, sevimliliği, hoş görmeyi, bağlanmayı yaymak) olmasaydı ne aşıklık (Aşırı sevgi ve bağlılık duyan) olurdu, ne can bağışlamak (Öldürülmesi gerekirken yaşam vermek olurdu).
Dünya denen kumar (Olumlu sonuçlanması şüpheli olan bir işe bile bile girişmek) yurdunda güzel bir kumarbazsın (Sürekli kumar oynayansın);
Adamakıllı da (Gereğinden çok, iyice, bir güzel, bir temiz) kâr etmişsin (Yarar, fayda sağlamışsın);
Bari bize de bir hırka (Hediye olarak giysi) ver.
Seni kucaklamak için boyuna kollarımı açıyorum ama o denizin kıyısını kimsecikler görmemiştir ki.
Ben susayım da o güzel huylu Ay (Şems Hazretleri) söylesin.,
Dağ bile onun hilminden (Tabiatında olan yavaşlıktan, yumuşaklıktan) oturamaklı (Yerinde sağlam duran) bir hale gelmiştir.
A gül bahçesinin güzeli, ne vaktedek (Ne zamana kadar) beni incitip duracaksın?
Bir yoksul ekinciyim ben ;
Sensin bana köy ağalığını (Sözü geçen, varlıklı kimse) veren.
Niceye bir (Ne kadar) aldatacaksın beni?
Ne yaparsan da yaraşıyor sana hani.,
Ne vaktedek (Ne zamana kadar) gönüle (Kalpte oluşan duyguların kaynağına) hileyi-düzeni (Aldatmayı, yanıltmayı oyun haline getirip) öğretip duracaksın?
Öğretiyorsun ama tutar da sen ona bir düzen (Hile) edersen kırılır, düşer-gider;
Ne düzeni (Yöntemi, ilkesi, uyumu, sistemi) fayda verir, ne birşeyi.
Beni gönlü saf (Kalbimde oluşan duygularımın kaynağını katışıksız) bir hale getir, sür-götür yokluğa (İhtiyaçsızlık âlemine) da yokluğun lütfuyla (İyiliğiyle, yardımıyla) şu genişlikten de kurtulayım, şu daralıp ağlamaktan da.
Kim ağlarsa (Üzüntü, acı, sevinç, pişmanlık etkisiyle gözyaşı dökerse) gerçekten gömülü defineyi (Gömülerek saklanmış değerli şeyleri) görmüştür o;
Fakat kim de gülerse (Mutlu, sevinçli, hoşça zaman geçirirse), herşeyi örten Tanrı perdelerinin ardındadır o.
Uzak bir yoldan gelmişim, kötülüklere uğramış da ulaşmışım;
Daha yükümü (Üzerime almak zorunda kaldığım ağır görevi) bile açmamışım (Bu konu ile konuşmamışım);
Bari şu gizli haberi sen duy.
***
DİVAN-I
KEBİR 7 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN HAZIRLAYAN: ABDULBAKİ
GÖLPINARLI KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
***
Neler öğrendik;
Allah dostu sevgilinin yaradılışı itibarıyla güzel ruh özelliklerine sahip olduğunu, sevgiyi, sevimliliği, hoş görmeyi, anlayışı, sevilene bağlanmayı özendirdiğini, yaydığını, yok edilmesi gereken kişilere bu yolu gösterip yardım edip yaşam sağladığını öğrendik.
Dünya Hayatının şüpheli sonuçlarla iş yapmak olduğunu, bu yaşamı böyle görenlerin güzel, temiz kazançlı çıkacaklarını, bunu kendilerine öğreten Allah dostlarına hediye vermeleri gerektiğini öğrendik.
Söz denizinin çok geniş olduğunu söyleyen Mevlana Hazretleri sözü Şems Hazretlerine bıraktığını, onun söylemesini istediğini, sağlam sözler söylemesini arzuladığını öğrendik.
Mevlana Hazretleri Şems Hazretlerinin bağışlarıyla iyi duruma geldiğini, kendisini özlediğini, kendisini göstermemek için aldatmamasını istediğini öğrendik.
Mevlana Hazretleri Şems Hazretlerinin öğretisini katışıksız, hilesiz, oyunsuz öğrenmek istediğini, kendisine iyilik yapmasını beklediğini öğrendik.
Kişinin değerinin büyüklüğünü görenin buna ulaşmak için ağlayacağını, üzüleceğini öğrendik.
Gülen, mutlu, sevinçli, hoşça yaşayan kişinin Tanrı perdesinin arkasında geçen kişi olduğunu öğrendik.
*
İşte böyle yaren;
Mevlana Hazretleri zahmetli bir yoldan bu yere ve zamana kadar geldiğini, üzerine almak zorunda kaldığı ağır görevleri henüz ortaya koymadığını öğrendik, anladık.
*
RAVLİ
