Şems hazretleri bir sohbetinde demiştir ki:
İlim üç şeydir.
1. Zikreden dil,
2. Şükreden kalp,
3. Sabreden ten.
Bütün canlar bedenden susuz olarak çıkıp ayrılırlar.
Yalnız Yüce ve ulu Tanrı’yı anan kişinin canı susuz değildir.
İlim olmayan bir vücut:
Susuz bir şehir,
Perhiz olmayan bir vücut,
İçinde tuz bulunmayan bir tencere,
Ceht (Çalışıp, çabalama) ve gayreti olmayan bir vücut,
Bir efendiye ihtiyacı olmayan bir kul,
Sahipsiz bir köle gibidir.
***
ARİFLERİN MENKIBELERİ Şark İslam Klasikleri 29
Ahmet Eflaki M.E. B. yay. 489
***
İLİM
1. Allah bilgili kimseleri sever.
2. Mal, itibar ve güzellik kazandırır.
3. Diğer insanlardan üstün olursunuz.
4. Âlim cahili bilir.
Cahil âlimi bilemez.
5. Şüpheyi ortadan kaldırır.
6. Doyulmaz, kanılmaz bir nimettir.
7. İlmin fazileti, ibadetin faziletinden daha hayırlıdır.
8. Allah kuluna iyilik dilerse dini ilimlerde âlim kılar.
9. Kur'an öğrenen
Değerli,
İtibarlı,
Onurlu,
Şerefli,
Meziyetli ve onur sahibi olur.*
Değerli,
İtibarlı,
Onurlu,
Şerefli,
Meziyetli ve onur sahibi olur.*
10. Hadis öğrenenin delilleri kuvvetli olur.*
11. Matematik bilenin görüşü keskin olur.*
12. Arap dili öğrenenler ince ve duygulu olurlar.*
* Nefsini şehevi arzulardan men etmeyenin işleri karışır ve
zarara doğru gider.
zarara doğru gider.
13. Âlim bir hata yaptı mı, o ilmi de hataya düşürür.
14. Âlimler bilgi, ibret ve düşünceye sevk eden hikmetli
söz söylerler.
söz söylerler.
15. İlim seni korur.
16. Âlim olamıyorsan bile âlimlerle oturmaya çalış.
17. İlim yolunda olanlara hoşnutluklarından dolayı
melekler kanatlarını sererler.
melekler kanatlarını sererler.
18. Hz. Ali:
Ya bilen,
Ya öğrenen,
Ya dinleyen,
Ya da bunları seven ol.
Beşinciden olma ki mahıv olursun demiştir.
19. Fakirlikten ve yoksulluktan korkmazlar.
20. Allah sevmediği kulunu ilimden mahrum eder,
Mal verir, oyun oynayan çocuk gibi oynatır.
21. İlim münakaşa etmek için öğrenilmez.
(Uygun ortamda ilmi münakaşa yapabilirsin.)
22. İlim ve ihtisas sahibi olanlar sorulmazsa susarlar.
23. İlim öğrenen:
Utanmayı,
Kibri,
Gururu,
Utanmayı,
Gamı,
Tasayı,
Elemi,
Gelecek menfaati,
Ezberlemeyi,
Hatıralarını,
Bir torbaya doldurup ağzını sıkıca bağlar.
24. Her şeyin güzelini ara ve al.
25. İlim fayda sağlar.
İlimde boş ve lüzumsuz yoktur.
26. İlim av gibidir kaçar, gizlenir.
Avcı isen izi iyi sür, avlayıncaya kadar zahmet çekeceksin bil.
27. İlim, bilgileri tekrar gerektirir.
28. İlme soran dil, düşünen kalp ile ulaşılır.
29. Bilmediği şeylerden bilenler gibi konuşmayanlar ilim sahibidir.
30. Allah’tan âlim kullar korkar.
31. İlmi kendin için yaşayarak öğren, başkasına öğretmek için
öğrenirsen:
öğrenirsen:
Vebali sana nuru başkasına olur.
32. İlim sözden önce gelir, yapmaktan da önce gelir.
33. Âlim, az söyler maksadını gizlemez.
34. İlim gibi dost ve sırdaş bulunmaz,
yumuşaklık gibi yardımcı yoldaş bulunmaz.
yumuşaklık gibi yardımcı yoldaş bulunmaz.
35.İlim öğretene hürmet edersen, saygı gösterirsen,
el pençe divan durursan,
el pençe divan durursan,
sütünü sana zahmetsizce verir.
İlim öğreteni hedef alırsan cahillerden olursun.
36. İlimi anlatan, ilmi dinleyen,
ilmi yaşayan ayrı-ayrı güzelliklere kavuşur.
ilmi yaşayan ayrı-ayrı güzelliklere kavuşur.
37. Düşünen kalp ile
iyi niyetle sorulan soruların cevabından ilme kavuşursun.
iyi niyetle sorulan soruların cevabından ilme kavuşursun.
38. İlimde:
ilk basamağa varan her şeyi biliyorum diye zanneder.
ilk basamağa varan her şeyi biliyorum diye zanneder.
İlimde ikinci basamağa varan diğer âlimlere bakarak,
kendini alçakta görür.
kendini alçakta görür.
İlimde üçüncü basamağa varanlar,
kimse ilim sahibi olamaz ve olamamıştır der.
kimse ilim sahibi olamaz ve olamamıştır der.
*
İLİM:
Bilme, biliş, bir şeyin doğrusunu bilme.
Allah’ın sıfatıdır.
Aşktan sonraki en büyük ismidir.
Allah’ın ilmi her şeyi kuşatmıştır.
Gizli veya açık, olmuş veya olacak her şeyi layıkıyla bilen odur.
İLMİ BİL-LAH
Velilerin hikmetleri, ilmi bil-lah (Allah’ın ilham ettiği ilim) dir.
Gerçek ilimdir.
Hal ilmidir.
İrfan ilmidir.
Aşk ilmidir.
Batın ilmi (İç, gözle idrak edilemeyen) dir.
Ledün ilmidir.(İlahi sırları bildiren ilim).
Sudur ilmi (Göğüsler ilmi)
Kalp ilmidir.
Bu ilim,
dertlerin bilinmesi, ayıpların örtülmesi, günahların ödenmesidir.
dertlerin bilinmesi, ayıpların örtülmesi, günahların ödenmesidir.
KAL İLMİ:
Dinin esaslarını öğrenmek ve uygulamaktır.
HAL İLMİ:
Özü sözü bir olarak kalbe dolan mana,
Cezbe (kendinden geçiş),
Baygınlık,
Coşkunluk gibi manevi geçişe denir.
Cezbe (kendinden geçiş),
Baygınlık,
Coşkunluk gibi manevi geçişe denir.
Kulun kastı olmadan meydana gelir.
Allah vergisidir.
Hal sahibinin halinde değişiklik yapar ve onu renkten renge sokar.
LEDÜN İLMİ: (İlahi sırları bildiren ilim)
Gayb ilmidir.
Gizlenen ve bilinmeyen, aklın eremeyeceği işlerden haberli olma halidir, Allah vergisi olan bir ilimdir.
Okumakla elde edilmez.
Öğretenin bir hediyesidir.
Hızır (A.S.) sahip olduğu ilimdir.
GAYB:
Gözden saklı olan, görülüp bilinmeyen şeyler, haller demektir.
Hakk’ı görmeye engel olan şeyler hakkında kullanılan bir tabirdir.
Bilinip görünmemesi sebebiyle kişi sırrına da gayb denir.
Gaybın görünür olması ariflerin kalbine yardım için peş peşe gelir.
Allah’ın “KABZ” isminden (El ile tutma, avuç içine alma)
arife dehşete düşme ve korkma gelir.
Allah’ın “Basit” isminden (Sade, düz, arızasız, engelsiz) arife ümit ve istek hali gelir.
Gayb âleminden sırlar akar ve keşif ve harikaları meydana getirir.
*
RAVLİ