(Arap edebiyatını bilen, benimseyen Arap olmayanlar)
O gün buyurduğu her bilgi ve
sırrı Arapça söyledi.
Vaazını şu kelimelerle
bitirdi:
İnsan bir kap, bir çanak gibidir.
Onun dışını yıkamak vacip
(mecbur) ise de, içini yıkamak daha vaciptir.
Dışını yıkamak farz ise de
içini yıkamak daha farzdır.
Çünkü Tanrı’nın şarabı ancak
temiz bir kaba doldurulur.
Bu yönden Tanrı bize kabı
temizlememizi emrediyor, çünkü şarap (içecek) onun içine konur, dışına değil.
Şiir:
“ Kur’anda Tanrı’nın (benim
evimi temizleyiniz) (Hac suresi 26) buyurmasından maksat,
Kalp evinin temizlenmesini
anlatmaktır.
Kalp bir nur hazinesidir.
(Bu topraktan olan ) ceset bu
hazinenin tılsımıdır.
Bu ceset hasretle dolu olsa
Tanrı onu hidayeti ile temizler.”
(Hidayet: Hak yoluna, doğru
yola kılavuzlama)
Yine buyurdular ki, nefsi ve
şeytanı ölen ve fena huylardan temizlenen,
Hâşâ, Tanrı’ya değil,
Tanrının yoluna ulaşmıştır.
O tanrı’ya değil Tanrı’nın yoluna
ulaştığını bildiği vakit Tanrı’nın yolundan sapmıştır.
***
ARİFLERİN MENKIBELERİ, Şark
İslam Klasikleri 29, Ahmet Eflaki, M.E B. YAYINLARI 489
***
Hac suresi 26:
“ Bir zamanlar İbrahim’e
Beytullah’ın yerini hazırlamış ve (ona şöyle demiştik):
Bana hiçbir şey eş tutma;
Tavaf edenler, ayakta ibadet
edenler, rükû ve secdeye varanlar için evimi temiz tut.”
Neler öğrendik:
1.
Dışımızı
temizlemek için ne kadar uğraşıyorsak içimizi de temizlememiz gerektiğini
öğrendik.
2.
İçimizi kirleten
fena huylardan, nefsin zorlamasından ve
emir vermesinden, şeytanın telkinlerinden ve oyunlarından kendimizi
temizlememiz gerektiğini öğrendik.
3.
Fena huylardan
temizlenmeye gayret ederken Tanrı’ya kavuşmak hasreti çekersek, Tanrı yardım
ederek kendi yolunu, doğru yolunu gösterip ulaştıracağını ve gücü yetmediğimiz
temizliği Tanrının yaptığını öğrendik.
4.
Uğraşılarımızla
Tanrı’ya giden yolu bulduğumuzu öğrendik.
5.
Ben Tanrı
yolundayım der ve düşünürsen yoldan çıkacağımızı öğrendik.
6.
Yani sen kendini
görmeye başladıysan Tanrı’ya giden yoldan çıkmış; Tanrı yoluna değil, kendi
yoluna bakan olmuşsun demek olduğunu öğrendik.
İşte böyle yaren,
Temiz olmayanın kabına bir
şey koymuyorlar.
Hele nur hiç pislikle bir
arada olabilir mi?
Tanrı yolunda ne kadar
gittiğimizi bilemeyiz.
Kendi kendimize makam tanımı
yapmak yanlış olur.
Bu yolculuk merdivenle
gökyüzüne doğru olacağından merdivenin neresinde olursan ol gevşek davrandığın
zaman merdivenin başına düşersin.
Tekrar sil baştan aynı
merdiveni tekrar çıkacağın için kazanımlarını sıkı sıkıya tutmalısın.
Tertemiz ol, Sultan Divani
Mehmet Çelebi’nin dediği gibi çerçöpü gönlünde temizle.
*
RAVLİ