Birçoğu da onun ne rüyada, ne de ayık iken görülemeyeceğini söylerler.
Bunlar taklitçilerdir.
Bir zümre vardır ki, gönül taklitçisidir; bir zümre safa (Temizlik, saflık) taklitçisi, bir tayfa da Mustafa (S.A.) taklitçisidir.
Bir zümre de Allah taklitçisidir.
Allah’tan söz açarlar.
Bir topluluk da hem onu
taklit etmez, hem de ondan söz nakletmezler, ancak kendiliklerinden konuşurlar.
Kuran' da, "Ey Resulüm söyle ki, eğer Rabbimin sözlerini yazmak için
deniz mürekkep olsaydı ve onun bir katı da eklenseydi yine Rabbimin sözleri
bitmezden önce deniz tükenirdi,"
(Kehf Suresi, 109) buyuruyor.
Rabbimin sözleri diye
söyleyen odur.
Derler ki: O, yani Allah'a
işaret eden zamir (İç, iç yüz) iki kısımdır. Biri doğrudan doğruya ona, yani Allah'a, öteki de onun hakikatine işarettir.
Bir başkası da Allah kendisi
için o zamirini kullanıyor ki bu onun için saygı ifadesidir; böylece söz daha
tatlı ve lâtif oluyor, dedi.
Gaibi (Yokluğu) anmak, ondan uzaklaşmak, hazır olanı anmak da ürkmektir, derler.
Zikreden bir kimse, iki halin dışında değildir.
Ya hazırdır, ya gaiptir (Orada yoktur).
Gaip ise gıybet ediyor
(arkadan konuşuyor), hazır ise vahşet, ürkeklik gösteriyor, denilebilir.
Onun yanında çok zikretmek,
tıpkı sultanın yanında bulunan has kölesinin, sultan şöyle yaptı, (M. 249)
sultan böyle söyledi deyip durmasına benzer.
Bu bir nevi küstahlık olur, hoşa gitmez.
Gıybet ise büyük günahlardandır.'
Dört büyük günah, yani gıybet, bühtan, kan dökme, zulümdür.
Karşı taraf hakkını
bağışlamadıkça bu günahları işleyen kimse
azaptan kurtulamaz. Meğerki sultan ona yardım etsin.
Allah karpuz gönderdi.
Şimdi bizim nasibimiz armut
değildir. Armut boğazda düğümlenir, hâlbuki karpuzun tadı hoştur.
***
MAKÂLÂT. Şems-i Tebrizi.
Çeviren Mehmed Nuri Gençosman.ATAÇ yayınları Tasavvuf 6
***
Neler öğrendik:
1. Allah’tan söz edenlerin taklitçi olduklarını öğrendik.
2. Allah’ın sözleri sonsuz derecede çok olduğundan birkaç
sözün söylenmesi tamamını anlatamayacağı için eksik olacağını öğrendik.
3. Allah’ın söylerinde doğrudan doğruya içi anlatan yani
görünmeyen ama var ve etken olanı anlatan sözler olduğunu işaret edildiğini
öğrendik.
4. Allah’ın sözlerinde kendi görülebilir gerçekliğini,
düşünce yolu ile doğruyu gösteren, tanıma ve bilme işaretleri verdiğini
öğrendik.
5. Allah’ın
kendisi ile daima beraber olduğunu bilmeyenler Allah’ın ismini anarlar ki bu
davranış küstahlık olduğunu bunun da hoş bir durum olmadığını öğrendik.
6. Allah’tan
sanki kendisi ile beraber değilmiş gibi söz etmenin gıybet olduğunu bunun da
büyük günahlardan olduğunu öğrendik.
7. Allah’a karşı günah işlediğimiz zaman farkına varır da
af dilersek Allah da affederse ancak o günahtan kurtulabileceğimizi öğrendik.
8. Her şeyi yerli yerine koymamız ve yerinde
davranışlarda bulunmamız gerektiğini öğrendik.
9. Allah ne nasip ettiyse razı olup memnun olmamız
gerektiğini öğrendik.
Allah ile birlikte olanların,
birlikte olmanın farkında olanların sözlerinde Allah adı söylenmeden söylenen
sözler olduğunu, bu sözü dinleyeninde o sözün söyleyenin dilinden söylendiğini,
bu sözlerin Allahtan gelen bir hitap bir işaret olduğunu anladıklarını
öğrendik, anladık.
İçten gelen kişinin
çıkarlarından, beklentilerinden temizlenmiş sözlerin herhangi bir söz
olmadığını, dikkate alınması ve değerlendirilmesi gerektiğini öğrendik,
anladık.
Allah söyletti diye de
tanımladığımız saf temiz, katışıksız kişi veya olağan dışı söz söyleyen çocuğun
sözüne de Allah söyletti deriz.
Bir bütünlük içinden gelen
bir sözün tatlılığı, hoşluğu, işe yararlılığı ile nefsin isteklerinden gelen
sözün aynı olamayacağını öğrendik, anladık.
Olgun büyüklerimiz sözü
söylerler ama onun detaylı izahını yapmazlar ve “Anlayana
bir işaret yeter” diyerek sözü uzatmazlar.
Allah’ı anlatmak görevinde
olanların anlatımları taklitçilik yönünden olup burada fazla kalmayıp hakikate
yönelmeleri gerekir.
Kendinde Allah’ı
görmeyenlerin, bilmeyenlerin, farkında olmayanların taklitçilikte kalacaklarını
sonraki mana âlemine giremeyeceklerini öğrendik, anladık.
*
Allah sözlerinin iç yüzü öğrenmeye ve anlatmaya işaret, kiminin de hakikatini anlatmaya çalışıldığı işaretler olduğunu,
öğrenenler işaretleri bu yönüyle ayırıp dikkatli dinlemeleri ve karışıklığa
sebep vermemeleri gerektiğini öğrendik, anladık.
*
RAVLİ ŞEMS-İ TEBRİZİ VE DÖRT BÜYÜK GÜNAH okumanı öneririm.
*
RAVLİ
