ŞEMS VE DOSTA NASIL DAVRANILMALIDIR

Yine Mevlana Şemseddin daima:

“ Gerçek dost Tanrı gibi mahrem (Herkesçe bilinmemesi icap eden) olmalıdır.

Dostun çirkinliklerine ve hoşa gitmeyen şeylerine tahammül etmeli ve hatasından hiç incinmemelidir.

Dosttan yüz çevirmemelidir, dosta itiraz etmemelidir.

Nitekim rahmeti bol olan Tanrı, kulların ayıplarından, günahlarından, noksanlarından yüz çevirmez, tam bir inayet ve şahane bir şevkatle onların rızkını verir.

İşte garazsız dostluk budur “ buyurdu.

Nitekim demiştir.

ŞİİR:

“ Sen, Tanrı’nın bir fazilet ve rahmetisin.

Kim sana sığınırsa onu eğriliği ve hamlığı ile birlikte kabul edersin. “

                                        ***

ARİFLERİN MENKIBELERİ Şark İslam Klasikleri 29

Ahmet Eflaki, M.E B. YAYINLARI 489

                                      ***

Neler öğrendik:

Dost olarak kabul ettiğimizi nasıl davranacağımızı öğrendik:

1.    Çirkin davranışlarına tepki vermemeliyiz.

2.    Hoşa gitmeyen davranışlarına katlanmalıyız.

3.    Başkaları tarafından aşağılanacak davranışlarını saklamalıyız, söz etmemeliyiz.

4.    Küçük bahaneleri sebep ederek yüz çevirmemeliyiz.

5.    Dostun isteklerine ve söylediklerine itiraz etmemeliyiz.

6.    Tanrı insana nasıl yaklaşımda olduğunu bilerek dosta öyle davranmalıyız.

ATASÜZLERİMİZ:

  Ayıpsız dost isteyen, dostsuz kalır
 kusursuz eş veya iş olmayacağı için böyle özellikte insan arayan eşsiz veya işsiz kalır.Atasözü

Cahilin dostluğundan arifin düşmanlığı yeğdir
 akılsız kimse iyi niyetli olsa dahi yaptığı işin ne gibi kötü sonuçlar doğuracağını hesap edemediğinden dostuna bilmeyerek fenalık edebilir, akıllı düşmanın yapacağı kötülükse akıl yoluyla sezilir ve gereken tedbir alınabilir.Atasözü

Deli dostun olacağına akıllı düşmanın olsun
 akılsız kimse iyi niyetli olsa dahi yaptığı işin ne gibi kötü sonuçlar doğuracağını hesap edemediğinden dostuna bilmeyerek fenalık edebilir, akıllı düşmanın yapacağı kötülükse akıl yoluyla sezilir ve gereken tedbir alınabilir.Atasözü

Dost acı söyler
 yakınlarımız, eksikliklerimizi çekinmeden söylerler.Atasözü

Dost ağlatır, düşman güldürür
 dost olan kimsenin söylediği söz, acı da olsa insanın iyiliği içindir.Atasözü

Dost dostun ayıbını yüzüne söyler
 gerçek dost uyarmak, kusurun düzeltilmesini sağlamak amacıyla ayıbı yüze karşı söyler.Atasözü

Dost (iyi dost) kara günde belli olur
 gerçek dost üzüntülü, sıkıntılı günlerde insanı yalnız bırakmaz.Atasözü

Dostun attığı taş baş yarmaz
 dostun acı sözü veya sert davranışı insana ağır gelmez.Atasözü

Eski dost düşman olmaz, yenisinden vefa gelmez
 aralarında ufak tefek dargınlıklar olsa bile eski dostlar birbirlerine düşman olmazlar, yeni kazanılan dostlarla arada henüz sıkı bir bağ oluşmadığı için bu durum söz konusu değildir.Atasözü

Eski düşman dost olmaz
 birçok nedenin birbirini izlemesiyle sürüp gelmiş olan eski düşmanlık, dostluğa dönüştürülemez.Atasözü

Kazanırsan dost kazan, düşmanı anan da doğurur
 sen dost kazanmanın yoluna bak, düşman kolay kazanılır.Atasözü

Sadık dost akrabadan yeğdir
 candan dost akrabadan daha hayırlı olur.Atasözü

Utanma pazar, dostluğu bozar
 taraflar birbirine ne denli yakın da olsalar bir alışverişte açıkça konuşup anlaşmaları gerekir, “ayıp olur” kaygısıyla başta değinilmeyen konular yüzünden sonradan araya soğukluk, kırgınlık girer.Atasözü

Şeytanın dostluğu darağacına kadardır
 kötü arkadaş kişiyi yoldan çıkartıp ölüme kadar sürükleyebilir ama ölümün eşiğinde onu kaderiyle baş başa bırakır.Atasözü

İşte böyle yaren,

Dost seçiminde, dostluluğu devam ettirmede, dost gibi yaklaşan şeytan ruhluları kendimizden uzaklaştırmak için belirli bir bilgi ile uyanık olmamız ve davranmamız gerektiğini öğrendik, anladık.

                                       *

RAVLİ